Liczenie od końca
Czy starość musi być biedna i głodna? O seniorach w Polsce wiemy zaskakująco mało
MARTYNA BUNDA: – W jakim punkcie jesteśmy? Gdybyśmy mieli porównać obecny stan do sytuacji sprzed 20 lat, kiedy nawet w samorządach panowało przekonanie, że do opieki nad seniorem zobowiązana jest rodzina, to chyba jednak jest postęp?
ZOFIA SZWEDA-LEWANDOWSKA: – Przede wszystkim zmienili się sami seniorzy. Kolejne generacje, które wchodzą w starość, są bardziej świadome, ale też lepiej wykształcone, zdrowsze, często lepiej wiedzą, czego mogą od państwa oczekiwać. Zmieniły się też standardy opieki; liczba metrów na osobę w placówkach opiekuńczych czy dostęp do łazienek – w tej w kwestii dużo zrobiła Unia Europejska. Rozwinęła się też sieć usług środowiskowych – ale kiedy spojrzymy na dane statystyczne, to okazuje się, że potrzeby wzrosły znacznie szybciej niż podaż.
Czyli niby jest lepiej, ale tak naprawdę jest gorzej…
ZS-L: – A odpowiedzialność za opiekę nadal spoczywa na rodzinie, choć z innych powodów niż kiedyś. Niby jest już jasne, że tę rodzinę trzeba wspierać. Że dzieci – czy też innych osób związanych z seniorem więzami emocjonalnymi i chcących mu pomagać – jest po prostu za mało. Ale państwo ciągle jeszcze nie jest skłonne wziąć na siebie odpowiedzialności za asekurowanie starzenia się. To nie idzie w tę stronę. Państwo powiedziało: prywatyzujemy usługi, kupcie je sobie na wolnym rynku, tę pracę zrobią dla was np. obywatelki Ukrainy.
Tylko nawet jeśli dzieci byłyby skłonne wykupić usługi opiekuńcze dla rodziców, to nie ma kto ich świadczyć. Państwo niby coś tam wspiera, przyznając dodatki pielęgnacyjne, ale rozdaje pieniądze, kierując się przestarzałymi kryteriami – wedle polskiego państwa pomocy w codziennym funkcjonowaniu wymaga każda osoba po 75.