Hiszpania otwiera grób Franco, a z nią swoją trudną przeszłość

Ekshumacja twórcy hiszpańskiej dyktatury mocno podniosła temperaturę sporu politycznego. Bo choć Franco nie żyje od ponad 40 lat, wielu w kraju uważa, że jego reżim nigdy nie został pochowany.

Zmarły w 1975 r. generał został pochowany w mauzoleum ofiar wojny domowej, kompleksie w tzw. Dolinie Poległych, blisko godzinę jazdy samochodem na północny wschód od Madrytu. Obok niego spoczywali generałowie i dowódcy prawicowych wojsk, którzy polegli w walkach z Frontem Ludowym. Co ciekawe, Dolina Poległych była osobistą ambicją Franco, który wybrał miejsce w górach, nadzorował projekt i realizację, a do budowy wykorzystał więźniów politycznych, którym za pracę skracał wyroki.

Dolina Poległych przez lata była miejscem frankistowskiego kultu, a po śmierci generała i przywróceniu monarchii stała się ogniskiem skrajnie prawicowej nostalgii. Na terenie mauzoleum spotykają się regularnie tzw. Falangiści, czyli członkowie nacjonalistycznych ruchów domagający się m.in. delegalizacji partii lewicowych i wyrzucenia z kraju imigrantów z Afryki i Bliskiego Wschodu.

W Dolinie Poległych silne są też akcenty religijne. Oficjalnie to miejsce nosi nazwę Narodowego Pomnika Świętego Krzyża, bo na wzgórzu nieopodal postawiono wysoki na ponad 150 m krzyż. Hiszpański Kościół zawsze pamiętał o tym miejscu, bo dyktatura frankistowska była z nim mocno zżyta – do tego stopnia, że nierzadko ciężko było odróżnić obie instytucje.

Ekshumacja i nowe miejsce dla gen. Franco

Gen. Franco w mauzoleum nie będzie jednak spoczywać wiecznie. 24 października decyzją rządu socjalistycznego premiera Pedro Sáncheza i dzięki zgodzie Sądu Najwyższego rozpoczęto wydobywanie trumny ze szczątkami z krypty. Zostaną przeniesione na cmentarz Mingorrubio pod Madrytem, w bezpośrednim sąsiedztwie pałacu El Pardo, gdzie Franco sprawował

Francisco Franco

Hiszpania

Mateusz Mazzini

Socjolog, reporter, latynoamerykanista. Absolwent Uniwersytetu Oksfordzkiego, studiował też na Narodowym Uniwersytecie Walijskim, w Kordobie i Bilbao. Pisze o europejskiej skrajnej prawicy, populizmie, krajach Ameryki Łacińskiej, Globalnego Południa, wydarzeniach na Zachodzie i południu Europy. Nominowany do Grand Press 2020 w kategorii „reportaż prasowy”. Laureat dziennikarskich stypendiów przyznawanych przez „Deutsche Welle”, Balkan Insight i Balkan Investigative Reporting Network. Autor książki „Koniec tęczy. Chile po Pinochecie”. Współpracuje z „Gazetą Wyborczą”, „Polityką” i „Przeglądem”, publikował też m.in. na łamach „Washington Post”, „Foreign Policy”, „El País" i „Foreign Affairs”. W TVP World prowadzi „Wider View”, cotygodniowy program o sprawach międzynarodowych.

Rozwiń