Biorąc rzecz globalnie, zwolennicy demokracji liberalnej raczej nie zaliczą odchodzącego roku do udanych. Democracy Index, wskaźnik tygodnika „The Economist”, oceniający najważniejsze elementy systemu politycznego, wykazuje autorytarne wahnięcie w zasadzie we wszystkich państwach Zachodu, nawet w Niemczech. Ale naprawdę źle wygląda sytuacja na globalnym Południu.
Trudno chyba znaleźć państwo, które w starym roku zaliczyło większą antyliberalną cofkę niż Afganistan. W sierpniu, po dwóch dekadach przerwy, do władzy w Afganistanie wrócili talibowie. Ich błyskawiczna ofensywa militarna zmusiła nielicznych już Amerykanów i ich sojuszników do bezładnej ewakuacji. Państwo z mozołem budowane za miliardy dolarów i setki istnień ludzkich (wielu amerykańskich) zawaliło się w ciągu kilku tygodni.
Talibowie nie przywrócili co prawda edyktu nakazującego kobietom noszenie pełnej burki i konieczności męskiego towarzysza w miejscach publicznych, ale dziś Afganki znów są wykluczone z pracy zawodowej – poza służbą zdrowia – oraz z ponadpodstawowej edukacji. Zawaliła się afgańska gospodarka i administracja. Talibowie blokują też pomoc międzynarodową, a – jak alarmuje ONZ – 55 proc., czyli 23 z 38 mln Afgańczyków, jest zagrożona głodem już tej zimy.
Pozostali rekordziści antyliberalnej cofki to też głównie przedstawiciele Azji. Ogromny spadek w rankingach demokracji zaliczył Hongkong, gdzie Pekin wprowadza swoje zamordystyczne standardy. Na równi pochyłej nadal jest Mjanma (Birma), gdzie generałowie skazali właśnie liderkę opozycji San Suu Kyi na kolejne cztery lata więzienia. W starym roku sytuacja wyraźnie pogorszyła się również w Indiach, na Filipinach i Sri Lance. Nad wszystkimi tymi państwami unosi się cień autorytarnych Chin, tam coraz cięższą ręką rządzi niepodzielnie Xi Jinping.