PAWEŁ WALEWSKI: – Czy kiedy boli bark, to wiadomo, co dokładnie dokucza?
MICHAŁ DRWIĘGA: – Cieszę się, że powiedział pan bark, bo często używany jest zwrot staw barkowy, a wbrew temu, co można czasem usłyszeć lub przeczytać, takiego stawu nie ma. Poprawnie anatomicznie mówimy staw ramienny, a jeśli bark, to mając na myśli zarówno ten staw oraz inne struktury w jego okolicy. Jest ich wiele i każda może powodować ból oraz ograniczać ruchomość samego stawu ramiennego. A zatem jeśli boli bark, to niestety nie wiadomo od razu, co dokładnie dokucza.
Czy to prawda, że to najbardziej mobilna część ciała, z największym zakresem ruchu?
Ta duża ruchomość jest zasługą kulistości stawu ramiennego, który tworzy mała panewka na łopatce i duża głowa kości ramiennej. Ale sama budowa jednego stawu nie wystarczyłaby, abyśmy mogli wykonywać obszerne ruchy rękami w każdą stronę – umożliwiają to również ruchome łopatki. Gdyby nie ich ruch względem klatki piersiowej, nie dałoby się podnosić rąk nad głowę.
Tak duża ruchomość barku daje ochronę przed kontuzjami?
Niestety, zwiększa urazowość. Możemy sięgnąć ręką daleko w każdą stronę, podnosić ciężary, amortyzować upadki i wydaje nam się, że wykonujemy te ruchy prawidłowo, ale w barku uruchamiają się wtedy ogromne dźwignie. Więzadła w obrębie stawu ramiennego mają tylko 3 cm długości i nie są wcale grube, a nie dość, że muszą stabilizować wyciągniętą na metr rękę, to jeszcze dokładamy im obciążeń, gdy łapiemy nią ciężkie przedmioty lub upadamy na nią. Dlatego gdy – choćby na nartach – przytrafia się upadek, dochodzi często do zwichnięcia stawu ramiennego: przy uderzeniu więzadła nie wytrzymują i głowa kości ramiennej traci kontakt z panewką.