Archiwum Polityki

Buszujący w kukurydzy

Nikita Chruszczow. Do piętnastego roku życia pasał cielęta. W 1953 obalił Berię i został przywódcą radzieckiego mocarstwa. Czterdzieści lat temu w wyniku puczu na Kremlu został odsunięty od władzy.

Nie wiesz, na co zachorował Chruszczow? – Oczywiście, że wiem. Na własną prośbę”. W ten sposób Polacy komentowali doniesienie radzieckiej agencji TASS, która 15 października 1964 r. ogłosiła, że w ZSRR zwolniono Nikitę S. Chruszczowa ze stanowiska I sekretarza KC KPZR i premiera „w związku z podeszłym wiekiem i pogorszeniem się stanu zdrowia”. Inny dowcip głosił: „Leonid Breżniew otrzymał pierwszą nagrodę w wielkim, międzynarodowym konkursie fotograficznym. – Za co? – Za zdjęcie Chruszczowa”.

W oficjalne doniesienia nie wierzył także Władysław Gomułka, któremu po puczu Breżniew, nowy I sekretarz KPZR, przedstawił swoją wersję wydarzeń. Powiedział, że to na polecenie Nikity Siergiejewicza zostało zwołane Prezydium, podczas którego miało dojść do wymiany krytycznych poglądów. Wówczas jakoby ad hoc narodziła się propozycja wezwania Chruszczowa z urlopu i powiedzenia mu wszystkiego w oczy. Gomułka, który relacjonował członkom Biura Politycznego PZPR rewelacje Breżniewa, powiedział: „Zostało nam to tak przedstawione, jakby przedtem nikt nie nosił się z zamiarem odwołania Chruszczowa. To jest niejasne, prawdopodobnie nie chcieli nam wszystkiego mówić”.

Chruszczow wie o wszystkim

– Nie masz tu żadnych przyjaciół! – krzyknął jeden z uczestników posiedzenia Prezydium, na którym zdejmowano Chruszczowa. Poza Breżniewem, wówczas prawą ręką Chruszczowa, do grona spiskowców należeli najbliżsi współpracownicy I sekretarza: Nikołaj Podgorny, Michaił Susłow, Aleksandr Szelepin, Władimir Semiczastny. Porozumieli się jeszcze przed 70 urodzinami Nikity Siergiejewicza w kwietniu 1963 r. Przygotowania o mało nie zakończyły się absolutną porażką.

Polityka 43.2004 (2475) z dnia 23.10.2004; Historia; s. 74
Reklama