Archiwum Polityki

Rozdział się rozrósł

Mamy nową syntezę dziejów Polski w latach 1939–1989. Przygotował ją Andrzej Friszke, jeden z najciekawszych historyków średniego pokolenia, urodzony w 1956 r.

Pierwsza książka Andrzeja Friszke, opublikowana w 1989 r., dotyczyła dziejów II Rzeczypospolitej („O kształt Niepodległej”), wszystkie pozostałe, a było ich sporo, czasów późniejszych. W 1994 r. ukazała się „Opozycja polityczna w PRL 1945–1980”, która spowodowała falę ataków na autora najogólniej rzecz biorąc za to, że nie docenił lub że przecenił zasługi jednostek i środowisk. O atakach już mało kto pamięta, a książka weszła na trwałe do historiografii powojennych dziejów Polski.

Trzy lata później ukazała się monografia poświęcona dziejom warszawskiego Klubu Inteligencji Katolickiej („Oaza na Kopernika”), z którym autor był ściśle związany. Kontynuuje te zainteresowania badawcze wydana w zeszłym roku książka „Koło Posłów Znak w Sejmie PRL 1957–1976”.

Równocześnie podjął Andrzej Friszke badania nad emigracją, których owocem była książka „Życie polityczne emigracji” (ukazała się w 1999 r.) oraz wywiad-rzeka z Lidią Ciołkoszową „Spojrzenie wstecz” (1995 r.) i opracowanie, wspólnie z Oleną Blaton, korespondencji Zygmunta Zaremby z lat 1946–1967 (Nagroda „Polityki” 2001 r.).

Synteza wojennych i powojennych dziejów Polski miała być pierwotnie, w zamierzeniu wydawcy, rozdziałem uzupełniającym wydanej w 1992 r. książki „Polska. Losy państwa i narodu” autorstwa Henryka Samsonowicza, Janusza Tazbira, Tadeusza Łepkowskiego i Tomasza Nałęcza, która kończyła się na wrześniu 1939 r. W trakcie pisania tekst rozrósł się w całość samoistną. Do tego stopnia, że wydawca nie uznał nawet za potrzebne poinformować, że jest to w jakiejś mierze kontynuacja wspomnianej książki czterech autorów.

Andrzej Friszke miał sytuację o tyle ułatwioną, że istnieją już syntezy dziejów Polski w tym okresie.

Polityka 16.2003 (2397) z dnia 19.04.2003; Historia; s. 83
Reklama