Latem ubiegłego roku 44-letni Martin Sonneborn ruszył śladem zburzonych fortyfikacji wzdłuż muru berlińskiego, pokonując pieszo 250-kilometrowy krąg wokół stolicy Niemiec. W wędrówce, nazwanej z całą powagą „badaniami polowymi w rejonie przygranicznym”, towarzyszyła mu niewielka ekipa. Powstał film dokumentalny „Heimatkunde” (Nauka o ojczyźnie), w którym Sonneborn przedstawia plon swojej ekspedycji po dziwnej krainie podberlińskich ugorów, ogródków działkowych, stacji benzynowych i blokowiska Marzahn we wschodniej części miasta. Ale przede wszystkim ze spotkań z tubylcami, jak nazywa mieszkańców tego bezpańskiego jeszcze 20 lat temu pasa ziemi.
Wessi Sonneborn chętnie nawiązuje z nimi kontakty. Stwierdza, że najmłodsza generacja, urodzona w ostatnich latach istnienia NRD, zna przeszłość jedynie z opowiadań rodziców, choć przyznaje, że w szkole „też coś tam było”. Młodzi Ossis są przekonani, że za Honeckera „nie było wcale tak źle” i mają kłopoty z udzieleniem odpowiedzi na pytanie, w której części Niemiec panowała dyktatura. Jeden z młodzieńców wyjaśnia Sonnebornowi, że Niemców z zachodu rozpoznaje bez pudła, jeśli nie po wyglądzie, to po pierwszym zdaniu – „są aroganccy, zarozumiali i mówią inaczej niż my”.
Okazuje się, że starsze pokolenie również nie wykazuje entuzjazmu, gdy badacz Sonneborn pyta o życie w zjednoczonych Niemczech. Tramwajarz z Marzahnu wspomina upadek muru berlińskiego jako zakłócenie w pracy – następnego dnia po historycznym wydarzeniu, gdy jak zwykle zjawił się o świcie w przedsiębiorstwie, stwierdził, że nie wszyscy koledzy wykazali się podobnym poczuciem obowiązku. Byłem enerdowcem i nim pozostanę – wyjaśnia zasłuchanemu Sonnebornowi.
O powrocie do czasów NRD marzy co dziesiąty Niemiec ze wschodu, tylko co czwarty uważa się za obywatela Bundesrepubliki
– wykazały opublikowane w lipcu badania socjologiczne na zlecenie wschodnioniemieckiego związku Volkssolidarität.