Archiwum Polityki

Plan na plon

Ludzi na świecie przybywa i coraz trudniej ich wyżywić. Badania pokazują, że wskutek zmian klimatycznych w najbliższych dekadach zaczną zmniejszać się zbiory, ceny żywności pójdą w

Próba generalna czarnego scenariusza już się odbyła: w 2007 r., na skutek zbiegu kilku czynników, na rynkach światowych gwałtownie zaczęły rosnąć ceny zbóż, ryżu, mięsa. Wieloletni trend, niemal rozwojowy dogmat, że żywność może tylko tanieć, załamał się, gdy między połową 2007 r. a połową 2008 r. ceny pszenicy wzrosły blisko pięciokrotnie, wpędzając dziesiątki milionów ludzi spośród blisko miliarda już niedożywionych w stan głodu. W Meksyku, Bangladeszu, Burkina Faso, Haiti wybuchły bunty głodowe. Co się stało?

Podrożała ropa naftowa, w połowie 2008 r. osiągając rekordowy poziom 150 dol. za baryłkę. A droga ropa to wysokie ceny nawozów sztucznych. Poza tym w Indiach, Bangladeszu i wielu krajach rozwijających się systemy irygacyjne opierają się głównie na pompach napędzanych silnikami wysokoprężnymi. Nawet niewielki wzrost ceny paliwa powoduje załamanie konkurencyjności wobec rolników ze Stanów Zjednoczonych i Unii Europejskiej, szczodrze subwencjonowanych przez swe państwa.

Jedną z odpowiedzi na trudności z dostawami ropy miały być biopaliwa,

które promuje Unia Europejska, Brazylia i Stany Zjednoczone. Rozpoczęty w 2005 r. w USA program hodowli kukurydzy na etanol spowodował, że zabrakło pól pod uprawy spożywcze. Meksykanie, dla których kukurydza jest podstawowym składnikiem diety, odkryli, że muszą konkurować o kalorie z amerykańskimi samochodami, ponosząc w tej walce sromotną klęskę.

Brazylijczycy odkryli, że mogą ruszyć na pomoc, zwiększając powierzchnie upraw kosztem lasów tropikalnych. A wycinanie lasów powoduje, że zmniejsza się zdolność ekosystemów do pochłaniania dwutlenku węgla z atmosfery, co – zdaniem wielu uczonych – jest jednym z najważniejszych powodów globalnego ocieplenia. To zaś wpływa na zmiany klimatyczne, których skutkiem są trwające od wielu lat susze w Australii, przez co ten ważny eksporter żywności zmniejszył swe moce produkcyjne.

Polityka 43.2009 (2728) z dnia 24.10.2009; Nauka; s. 64
Reklama