Pomocnik Historyczny

Janusz Żurakowski (1914–2004)

Jako pilot doświadczalny w Kanadzie, 1954 r. Jako pilot doświadczalny w Kanadzie, 1954 r. Getty Images
Janusz Żurakowski (z lewej) z byłym pilotem doświadczalnym Władysławem Potockim oglądają model samolotu pościgowego Avro CF-105 Arrow w marcu 1988 r.; 30 lat wcześniej Żurakowski oblatał tę maszynę.Toronto Star/Getty Images Janusz Żurakowski (z lewej) z byłym pilotem doświadczalnym Władysławem Potockim oglądają model samolotu pościgowego Avro CF-105 Arrow w marcu 1988 r.; 30 lat wcześniej Żurakowski oblatał tę maszynę.

W 1950 r. opiniotwórczy tygodnik lotniczy „Flight” określił Janusza Żurakowskiego mianem niezrównanego pilota demonstracyjnego. Wszystko zaczęło się od szybownictwa oraz zmagań z niedoskonałością sprzętu.

Żurakowscy, herbu Sas, wywodzą się z ziemi halickiej, z Grodów Czerwieńskich. Tam w 1378 r. książę Władysław Opolczyk nadał im siedzibę Żuraki nad Złotą Bystrzycą. Janusz Żurakowski urodził się 12 września 1914 r. w Ryżawce koło Humania na Podolu. Po wojnie polsko-bolszewickiej ojciec Adam Wiktor, lekarz, postanowił z rodziną wyjechać do Polski. 600-kilometrowa podróż z żoną, pięciorgiem małych dzieci i ich opiekunką, odbyta drabiniastym wozem ciągniętym przez konie, trwała 3 tygodnie. Po 5 latach mieszkania w Garwolinie Żurakowscy przenieśli się do Lublina, gdzie Janusz uczył się w gimnazjum i należał do drużyny harcerskiej. Pierwszy kontakt z lotnictwem zawdzięczał starszemu bratu Bronisławowi (późniejszemu konstruktorowi lotniczemu), który zachęcił go do budowania modeli latających. W wieku 15 lat w ogólnokrajowych zawodach modeli latających zdobył nagrodę – lot pasażerski samolotem Lubelskiego Klubu Lotniczego. W 1934 r. ukończył szkolenie szybowcowe w Polichnie, uzyskując wszystkie trzy kategorie wyszkolenia.

Po trzymiesięcznym przeszkoleniu w Szkole Podchorążych Rezerwy Piechoty w Tomaszowie Lubelskim, w styczniu 1935 r. rozpoczął naukę w Szkole Podchorążych Rezerwy Lotnictwa w Dęblinie. Na tym samym kursie uczył się Zbigniew Oleński, późniejszy kolega z dywizjonu RAF. Po ukończeniu podchorążówki rezerwy Żurakowski zgłosił gotowość do służby zawodowej. Został przyjęty na drugi rocznik trzyletniej Szkoły Podchorążych Lotnictwa w Dęblinie. Ukończył ją w październiku 1937 r. i otrzymał przydział do 161. eskadry myśliwskiej 6. pułku lotniczego we Lwowie, w której służył od października 1937 do marca 1939 r.

Pomocnik Historyczny „Lotnicy” (100139) z dnia 28.10.2018; Wspaniała dwunastka; s. 53
Reklama