Satelity ZSRR

Czy można było w ogóle spodziewać się po ekipie Edwarda Gierka głębszych reform, skoro różne odnowy i odwilże w krajach Europy Wschodniej odbywały się w warunkach ideologicznego, politycznego i gospodarczego uzależnienia od ZSRR? Tzw. demoludy różniły się ledwie odcieniami czerwieni.

Obóz zabudowany. Kiedy Edward Gierek został I sekretarzem KC PZPR, obóz państw socjalistycznych (zwanych demoludami – od demokracji ludowej, jako wyższej formy niż przegniła demokracja burżuazyjna) był już ukształtowany. Do wybuchu II wojny tworzyły go zaledwie trzy państwa: Związek Radziecki, Mongolia i Tuwińska Republika Ludowa (część Mongolii Zewnętrznej, od 1921 r. niezależna republika, którą Stalin w 1944 r. włączył do ZSRR jako republikę autonomiczną). Los podobny do Tuwy spotkał też kraje Pribałtiki, które w następstwie paktu Ribbentrop-Mołotow znalazły się w radzieckiej strefie wpływów.