Obóz zabudowany. Kiedy Edward Gierek został I sekretarzem KC PZPR, obóz państw socjalistycznych (zwanych demoludami – od demokracji ludowej, jako wyższej formy niż przegniła demokracja burżuazyjna) był już ukształtowany. Do wybuchu II wojny tworzyły go zaledwie trzy państwa: Związek Radziecki, Mongolia i Tuwińska Republika Ludowa (część Mongolii Zewnętrznej, od 1921 r. niezależna republika, którą Stalin w 1944 r. włączył do ZSRR jako republikę autonomiczną). Los podobny do Tuwy spotkał też kraje Pribałtiki, które w następstwie paktu Ribbentrop-Mołotow znalazły się w radzieckiej strefie wpływów. Do krajów Europy Środkowo-Wschodniej i Południowej oraz paru państw w Azji komunizm przynieśli na bagnetach żołnierze Armii Czerwonej bądź rodzimi partyzanci i politycy o komunistycznej orientacji. Sprzyjały temu decyzje podjęte w Jałcie i Poczdamie, gdzie zachodni alianci przystali na powstanie radzieckiej strefy wpływu. Z czasem wzdłuż jej granicy rozpostarła się żelazna kurtyna, za którą Stalin m.in. Polsce narzucił konstytucję z własnoręcznie kreślonymi poprawkami, Chruszczow krwawo stłumił węgierskie powstanie, a Breżniew Praską Wiosnę polityczną.
Porównując Gierka z rządzącymi w latach 1971–80 przywódcami innych komunistycznych państw, można zauważyć, że większość z nich była jego rówieśnikami lub nieco od niego starsza. Wielu siedziało przed wojną w więzieniach za komunistyczną działalność lub już po wojnie za tzw. odchylenia od linii wyznaczonej przez moskiewską centralę. Paru przed wojną ukończyło kominternowskie szkoły dla komunistycznego aktywu. Gierek nigdy nie był skazany za polityczną działalność, jedynie wydalony za to z Francji. Internowano go i wyrzucono z PZPR w grudniu 1982 r., już po zwolnieniu ze stanowiska I sekretarza KC.