Jerzy Besala

Na gęślach i skrzypicach

Muzyka na dworach polskich królów

26 marca 2013

Kapela z czasów Jagiellonów - drzeworyt z XVI w.

Kapela z czasów Jagiellonów - drzeworyt z XVI w. reprodukcja Tadeusz Późniak, zbiory Uniwersytetu Muzycznego w Marszawie / Polityka

Muzyka rozbrzmiewała na dworach Jagiellonów, ale rozkochani w niej byli zwłaszcza Wazowie na polskim tronie, dając szansę artystom nie tylko przyjezdnym, ale i rodzimym.

Władysław IV wydawał na kapelę od 40 do ok. 80 tys. florenów rocznie, w czasach gdy skarb państwa świecił pustkami.

Wikipedia Władysław IV wydawał na kapelę od 40 do ok. 80 tys. florenów rocznie, w czasach gdy skarb państwa świecił pustkami.

Poza pewnością, że pierwsi Jagiellonowie kochali muzykę, niewiele wiemy o utworach granych na ich dworach. Do Krakowa wraz z nimi dotarły wpływy ruskie, skoro widzimy lutnistów o imionach Andrejko, Chodka, Katoka, Łukian, Moskwa, Podolan, Steczko. Ostatnia żona króla, Zofia Holszańska zwana Sońką, radowała się muzyką, utrzymując klawicymbalistę Mikołaja (Nicolaus). Czy był to Mikołaj z Radomia, najwybitniejszy polski kompozytor średniowiecza, nie jesteśmy pewni. Wiemy natomiast, że urodzenie przez Sońkę w 1424 r.

Polityka 13.2013 (2901) z dnia 26.03.2013; Historia; s. 71

Oryginalny tytuł tekstu: "Na gęślach i skrzypicach"

Jerzy Besala

Najczęściej czytane w sekcji Historia

Codzienny newsletter „Polityki”. Tylko ważne tematy

Na podany adres wysłaliśmy wiadomość potwierdzającą.
By dokończyć proces sprawdź swoją skrzynkę pocztową i kliknij zawarty w niej link.

Informacja o RODO

Polityka RODO

Informujemy, że administratorem danych osobowych jest Polityka Sp. z o.o. SKA z siedzibą w Warszawie 02-309, przy ul. Słupeckiej 6. Przetwarzamy Twoje dane w celu wysyłki newslettera (podstawa przetwarzania danych to konieczność przetwarzania danych w celu realizacji umowy).
Twoje dane będą przetwarzane do chwili ew. rezygnacji z otrzymywania newslettera, a po tym czasie mogą być przetwarzane przez okres przedawnienia ewentualnych roszczeń.
Podanie przez Ciebie danych jest dobrowolne, ale konieczne do tego, żeby zamówić nasz newsletter.
Masz prawo do żądania dostępu do swoich danych osobowych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, a także prawo wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania, a także prawo do przenoszenia swoich danych oraz wniesienia skargi do organu nadzorczego.

Czytaj także

Dziesięć tysięcy kroków

Chodźmy chodzić, maszerować z kijami i biegać. Plan minimum to dziesięć tysięcy kroków dziennie. Można też zwiększyć obroty, ale trzeba to robić z głową.

Nowa era w operze

Z żalem przerywam karierę śpiewaka – mówi światowej sławy baryton Mariusz Kwiecień, nowy dyrektor artystyczny Opery Wrocławskiej. W tej roli chce przywrócić śpiewakom podmiotowość.

Dorota Szwarcman

Hiroszima i Nagasaki. Trauma Japonii

Ameryka przeczytała opis skutków zrzucenia bomby atomowej na Hiroszimę dopiero w rok po fakcie. Dla Japończyków to symbol narodowego męczeństwa. Wolą jednak nie rozpamiętywać, jaka droga zaprowadziła Japonię ku tragedii.

Adam Szostkiewicz

Wielki Janusz Gajos. Mówi, a ludzie go słuchają

Kluczowe postaci w „Klerze” i „Kamerdynerze”, do tego kilka ról w Teatrze Narodowym i kolejne filmy w przygotowaniu. Od Janusza Gajosa zależy dziś w polskiej kulturze więcej niż kiedykolwiek.

Pomocnik Historyczny

Arabska niepodległość

Arabski ruch narodowowyzwoleńczy zrodził się w międzywojniu. Jako ostatnia w 1962 r. wybiła się na niepodległość Algieria.Po wyzwoleniu każde państwo arabskie poszło własną drogą.

Danuta Madeyska

Dlaczego Donald Trump nie zatańczy na TikToku?

Gdy jedni prezydenci pokazują się na TikToku, inni próbują go zbanować. Popularna wśród młodzieży – i nie tylko – aplikacja już została usunięta z Indii. Następne będą USA?

Michał R. Wiśniewski

Zbigniew Galperyn „Antek”: Najważniejsze 63 dni w moim życiu

Rozmowa z powstańcem warszawskim płk. Zbigniewem Galperynem, pseudonim „Antek”, prezesem Związku Powstańców Warszawskich.

Krzysztof Sękalski, Danuta Sękalska

Zaskakująca i niecodzienna – przyroda Hiszpanii

Pola ryżowe, siedliska flamingów, księżycowe pola pokryte lawą albo alpejskie jeziora – to tylko niektóre z atrakcji i krajobrazów, które można znaleźć w hiszpańskich parkach narodowych i rezerwatach przyrody.

Jak nie utonąć. 6 zasad zachowania w wodzie, które mogą nas uratować

Latem ciągnie nas do wody, a liczba utonięć rośnie. Co zrobić, żeby nie zatonąć? Oto podstawowe zasady bezpieczeństwa w wodzie. Nie tylko na lato.

Michał Rolecki

Sierpień 2020: Pięć najciekawszych książek dla dzieci

Jak co miesiąc proponujemy książki mądre, ciekawe i estetycznie wydane. Dla najmłodszych czytelników.

Sebastian Frąckiewicz

Pierwszy raz nie boli? Jak się bije w Rosji

W Rosji co 40 minut z rąk partnera ginie kobieta, za co w dużym stopniu odpowiada prawo, które za pierwszy akt przemocy nie karze. Polska mogła mieć podobne przepisy.

Wiktoria Bieliaszyn

Społeczeństwo

Dlaczego PiS boi się konwencji stambulskiej? Zobacz cały jej tekst

Zarówno rząd, jak i np. Instytut Ordo Iuris lubią podkreślać, jak dobrze wypadamy na tle innych krajów, nie mając problemu z przemocą. Tyle że przemilczają twarde dane na ten temat.

Agata Czarnacka

Społeczeństwo

Nowe chwyty internetowych przestępców

Gdy oszukany przez internetowego naciągacza idzie na policję, często słyszy, że niewiele da się zrobić. Ludzie biorą więc sprawy w swoje ręce i też zaczynają działać – w sieci. Ale wciąż mogą mniej niż przestępcy.

Pokaż więcej

Prenumerata z rabatem do 40%!

Delektuj się lekturą, gdziekolwiek jesteś.

ok, pokaż ofertę >

✕