Osoby czytające wydania polityki

„Polityka”. Największy tygodnik w Polsce.

Wiarygodność w czasach niepewności.

Subskrybuj z rabatem
Historia

Z archiwum N

Smaczki z tajnych noblowskich archiwów

Szimon Peres (Szymon Perski) i Menachem Begin (Mieczysław Biegun) Szimon Peres (Szymon Perski) i Menachem Begin (Mieczysław Biegun) Getty Images
Komitet Noblowski po 50 latach odtajnia informacje o nominowanych. Wiemy, kto z Polski był blisko Pokojowej Nagrody Nobla.
Jan Bloch, Ludwik Zamenhof, Józef PolakGetty Images, East News, AN/• Jan Bloch, Ludwik Zamenhof, Józef Polak

W tym roku przyznana zostanie po raz setny Pokojowa Nagroda Nobla. Zgłoszono do niej 301 kandydatów, z czego 223 to osoby, a 78 – organizacje. Polska ma już dwie nagrody pokojowe. W 1983 r. otrzymał ją Lech Wałęsa. O drugiej niewielu pamięta: dostali ją w 1995 r. fizyk Józef Rotblat (1908–2005) wspólnie z utworzoną z jego udziałem Konferencją Pugwash za wieloletnie wysiłki na rzecz rozbrojenia jądrowego. Rotblat był doktorem fizyki Uniwersytetu Warszawskiego. Przyjął angielskie obywatelstwo, a po otrzymaniu Nobla otrzymał tytuł szlachecki, ale przedstawiał się jako Polak z paszportem brytyjskim. Ze względu na jego żydowskie pochodzenie nasz kraj nie zawsze wliczał go do oficjalnej listy polskich laureatów. Niedawno sytuacja zaczęła się zmieniać. W 2016 r. na Uniwersytecie Warszawskim odsłonięto upamiętniającą go tablicę, a w 2018 r. skwer w Warszawie otrzymał jego imię (więcej w POLITYCE 40/18).

Warto dodać, że nagrody pokojowe otrzymali jeszcze dwaj związani z Polską politycy izraelscy – Menachem Begin (Mieczysław Biegun) oraz Szimon Peres (Szymon Perski). Obydwaj urodzili się na terenach dawnej Rzeczpospolitej. Begin był absolwentem Uniwersytetu Warszawskiego i ma tam swoją tablicę.

Poza wyżej wymienionymi było jeszcze wielu Polaków (lub osób urodzonych w Polsce) nominowanych do Pokojowej Nagrody Nobla. Archiwum Noblowskie ujawnia informacje o nominowanych oraz nominujących dopiero po 50 latach. Dziś odtajnione są dane do 1967 r. i tylko te znajdą się w tym artykule.

Kto może nominować do nagrody pokojowej?

Polityka 41.2019 (3231) z dnia 08.10.2019; Historia; s. 56
Oryginalny tytuł tekstu: "Z archiwum N"
Reklama