Klasyki Polityki

Wara od rz!

Wara od rz! Językoznawca prof. Miodek broni polskich znaków

Prof. Jan Miodek Prof. Jan Miodek Bartosz Sadowski / Agencja Gazeta
Rozróżnień „rz” i „ż”, „ó” i „u” będę bronił tak jak Fidel Castro socjalizmu na Kubie – mówił przed laty prof. Miodek.

MARIUSZ URBANEK: – Panie profesorze, nie obawia się pan, że po powstaniu zjednoczonego państwa europejskiego polszczyzna zniknie?
JAN MIODEK: Nie, nie obawiam się zupełnie. Polszczyzna będzie za lat 20, za 200 i za 400, i to w zjednoczonej, mam nadzieję, Europie. Rozumiem podobne obawy, ale jestem wściekły na ludzi, którzy je ugruntowują, bo to obawy niepotrzebne.

Wobec tego skąd się biorą?
Widzę tu bardzo wyraźnie cezurę roku 1989. Widzę, jak bardzo od tego czasu społeczeństwo polskie stało się nieufne i podatne na strach. Przecież słyszymy ciągle: wykupią nas, co z nami będzie, Bruksela nas pożre.

I to przekłada się na język?
Tak. Po 1989 r. dostaję coraz więcej listów pisanych w tonie rejtanowsko-kasandryczno-piotrowoskargowym: Jak tak dalej pójdzie, to jeszcze 5, jeszcze 10 lat i nie będzie polszczyzny. Będziemy żyć w świecie marketów, monitoringów, spółek joint venture, sponsoringu, dealerów, skanerów, mailów, joysticków itd., itp.

A nie będziemy?
Ludziom bardzo trudno uświadomić, że dzieje naszego języka to historia nieustannie napływających do niego zapożyczeń, z którymi polszczyzna doskonale sobie dotąd radziła dzięki wszechogarniającym procesom przystosowawczym. I tak jak nic się nie stało w przeszłości, gdy weszło do języka polskiego słownictwo proweniencji greckiej, łacińskiej, niemieckiej, francuskiej, tak nic złego nie stanie się z polszczyzną z powodu napływu do niej słów proweniencji angielskiej. Joystick już stał się tworem, który można napisać przez „dż”, jak dżdżownica, większość tych słów odmieniamy już przez przypadki tak jak słowa rodzime.

Ale są pola, na których angielszczyzna odwojowuje utracone, wydawałoby się, pozycje.

Polityka 16.2002 (2346) z dnia 20.04.2002; Kultura; s. 50
Oryginalny tytuł tekstu: "Wara od rz!"
Reklama