Samotny kontroler lotu. Czym to grozi?

Pojawiają się głosy, że kontrolerzy lotu pracujący w trybie jednoosobowym stwarzają śmiertelne zagrożenie. Sądzę, że w czasach pandemii, kiedy lata się rzadziej, ryzyko jest minimalne.

Dokładnie obejrzałem materiał Piotra Świerczka dla TVN24 poświęcony kontrolerom lotu pracującym w trybie jednoosobowym i ryzyku z tym związanym. Nie zgadzam się z jego wydźwiękiem. Co prawda byłem pilotem wojskowym, ale swego czasu pełniłem obowiązki tzw. kierownika lotu, który w praktyce robi to samo co cywilny kontroler wieżowy: kieruje ruchem i wydaje polecenia załodze. W wojsku nadzoruje też pracę nawigatora strefy bliższej (odpowiednik cywilnego kontrolera zbliżania) i nawigatora naprowadzania (odpowiednik cywilnego kontrolera obszaru). Postaram się wyjaśnić te wszystkie zawiłości.

Kiedy samoloty się nie widzą

To bardzo trudny, odpowiedzialny zawód. Niewielu ludzi nadaje się do tej roboty, bo wymaga maksymalnej koncentracji, wyobraźni przestrzennej, zdecydowania i pewności siebie podpartej kompetencjami. Organizacja przestrzeni powietrznej i zasady poruszania się w niej są o wiele bardziej skomplikowane niż zasady ruchu drogowego. Kierowcy jeżdżą w reżimie VFR – z widzialnością. Widzą inne pojazdy i unikają kolizji. Samoloty czy śmigłowce latają tak tylko poza strefami kontrolowanymi (piloci sami muszą zauważyć inny nadlatujący samolot, a osiągają prędkość przekraczającą 200 km/h).

W strefach kontrolowanych lata się zwykle w tzw. reżimie IFR, czyli niczego na zewnątrz się nie widzi. Załoga wykonuje polecenia kontrolera ruchu, który patrzy na ekran radaru i stara się trzymać wszystkie obiekty z dala od siebie.