Protesty rolników, posłowie PiS ukarani. 5 ważnych tematów, o których musisz dziś wiedzieć
1. W kraju trwają protesty rolników
Polscy rolnicy domagają się m.in. ograniczenia napływu towarów rolno-spożywczych z Ukrainy, wstrzymania części unijnego Zielonego Ładu i poprawy opłacalności produkcji rolnej. We wtorek w całym kraju zablokowali w ok. 200 miejscach drogi krajowe, trasy szybkiego ruchu i fragmenty autostrad, w tym przejazd ciężarówek przez lubelskie i podkarpackie przejścia graniczne z Ukrainą.
Ministerstwo Rolnictwa podkreśla, że prowadzi rozmowy ze strona ukraińską w sprawie uregulowania handlu rolnego. Minister Czesław Siekierski (PSL) wyraził nadzieję, iż do końca marca uda się określić kontyngenty towarów, które mogłyby trafić z Ukrainy do Polski. Resort podkreśla, że po interwencji Warszawy Komisja Europejska wycofała się z części zapisów Zielonego Ładu, w tym ograniczenia o 50 proc. stosowania środków ochrony roślin.
„Rolnicy protestują w słusznej sprawie, bo zachowanie produkcji rolnej decyduje o bezpieczeństwie żywnościowym kraju. Nowe kierownictwo resortu od samego początku prowadziło i w dalszym ciągu prowadzi rozmowy z protestującymi rolnikami” – napisał do protestujących Siekierski.
Na protestach pojawiają się coraz bardziej radykalne hasła. W Gorzyczkach na Śląsku rolnicy wywiesili transparent „Putin, zrób porządek z Ukrainą i Brukselą i z naszymi rządzącymi” oraz flagę ZSRR. „Blokujący rolnicy swoje cele osiągną tylko wtedy, gdy przekonają mieszkańców miast, że ich cele są również ważne dla nas. Jeśli (…) będą protestować w tłumie krzykaczy, dla których ważniejsza jest po prostu zadyma, ich postulaty będą niezrozumiałe, a blokady będą tylko złościć. Nie tędy droga” – napisała w komentarzu Joanna Solska.
2. Siedmioro posłów PiS ukaranych: bez diet przez trzy miesiące
Małgorzata Gosiewska, Katarzyna Sójka, Edward Siarka, Jan Dziedziczak, Antoni Macierewicz, Jacek Bogucki i Jerzy Polaczek zostali ukarani przez prezydium Sejmu za szarpaninę 7 lutego z funkcjonariuszami Straży Marszałkowskiej podczas próby wprowadzenia do Sejmu Mariusza Kamińskiego i Macieja Wąsika. Wniosek o ukaranie złożył marszałek Szymon Hołownia – poinformowała we wtorek wicemarszałek Sejmu Monika Wielichowska (KO).
Trzy miesiące pozbawienia diety to maksymalna możliwa kara. Posłowie otrzymują co miesiąc 13 tys. zł brutto uposażenia, ale oprócz tego pobierają jeszcze 4 tys. zł brutto diety na koszty wykonywania mandatu. Odebranie diety oznacza, że posłowie stracą w ciągu trzech miesięcy po 12 tys. zł.
Teraz prezydium Sejmu czeka na ewentualne odwołania posłów. „Obejrzeliśmy materiał przedstawiony przez komendanta Straży Marszałkowskiej w zwolnionym tempie z różnych kamer. Występuje na nim siedmioro posłów, w tym dwie panie posłanki. Obejrzeliśmy przepychanki, chwytanie za rękę, za szyję, wykręcanie ręki, to wszystko było widać” – podkreśliła Wielichowska. Hołownia mówił też o „podduszaniu” funkcjonariuszy przez posłów. Katarzyna Sójka zażądała w serwisie X sprostowania słów marszałka na swój temat.
3. Sejm m.in. o tabletce „dzień po” i wotum nieufności wobec Bodnara
Sejm w środę rozpoczyna dwudniowe posiedzenie. Obrady mają rozpocząć się od debaty nad rządowym projektem nowelizacji ustawy o Krajowej Sieci Onkologicznej. KSO ma zapewnić całościową opiekę onkologiczną w kraju, a poszczególne etapy leczenia mają przebiegać według ściśle określonych standardów. Posłowie w środę wysłuchają też informacji o działalności Krajowej Rady Sądownictwa w 2022 r. i informacji ministra sportu o realizacji ustawy o bonie turystycznym.
W czwartek posłowie zajmą się wnioskiem PiS o wotum nieufności wobec ministra sprawiedliwości Adama Bodnara. Szef klubu PiS Mariusz Błaszczak nazwał ministra „drugim obok Bartłomieja Sienkiewicza domykaczem systemu w państwie Donalda Tuska”. Posłowie będą też głosować nad rządowym projektem ustawy przewidującym dostęp do antykoncepcji awaryjnej (tzw. tabletki dzień po) bez recepty. Zajmą się też wnioskami o odrzucenie w pierwszym czytaniu dwóch obywatelskich projektów ustaw – „Tak dla rodziny, nie dla gender” oraz nowelizacji prawa o zgromadzeniach.
4. Prezydent kieruje kolejne ustawy do Trybunału
Andrzej Duda podpisał w poniedziałek nowelizację ustawy przywracającą nadzór ministra nauki nad Narodowym Centrum Badań i Rozwoju oraz nowelę ustawy przedłużającą legalność pobytu ukraińskich uchodźców wojennych do 30 czerwca 2024 r. Prezydencka minister Małgorzata Paprocka zadeklarowała jednak we wtorek, że Duda pośle obie ustawy do Trybunału Konstytucyjnego w trybie następczym.
Jak powiedziała Paprocka, prezydent zdecydował o skierowaniu ustaw do Trybunału „z uwagi na tryb i obsadę Sejmu”. Chodzi o brak w Sejmie byłych posłów Mariusza Kamińskiego i Macieja Wąsika, którzy zdaniem prezydenta wciąż powinni wykonywać mandaty. Mandat Kamińskiego, zgodnie z decyzją marszałka Szymona Hołowni, obsadziła posłanka Monika Pawłowska, która w wyborach 15 października zajęła kolejne miejsce na liście PiS.
W styczniu prezydent wysłał do Trybunału w trybie następczym (czyli po podpisaniu) ustawę budżetową wraz z ustawą okołobudżetową i nowelizacją ustawy o szkolnictwie wyższym dającą podwyżki płac nauczycielom. Zgodnie z konstytucją prezydent nie może zawetować ustawy budżetowej. 20 grudnia 2023 r. Sąd Okręgowy w Warszawie skazał Kamińskiego i Wąsika prawomocnie na dwa lata pozbawienia wolności za przekroczenie uprawnień w tzw. aferze gruntowej z 2007 r. Dzień później marszałek Sejmu wydał postanowienie o wygaśnięciu mandatów obu posłów PiS.
5. Polski MSZ wezwał ambasadora Rosji po śmierci Aleksieja Nawalnego
Wezwany ambasador Rosji Siergiej Andriejew został przyjęty przez wiceministra Marka Prawdę. Wiceminister podkreślił, że Rosja powinna przyjąć odpowiedzialność za śmierć przywódcy opozycji Aleksieja Nawalnego oraz przeprowadzić pełne i transparentne śledztwo. „Nawalny był w rosyjskim więzieniu, skazany w procesie, który daleki był od jakichkolwiek zasad praworządności, pod fałszywymi zarzutami” – powiedział rzecznik MSZ Paweł Wroński.
Marek Prawda podkreślał też, że Rosja jest krajem, który jest agresorem i napadł na Ukrainę. Według polskiego MSZ w Rosji jest obecnie więcej więźniów politycznych niż w ZSRR za rządów sekretarza generalnego partii komunistycznej Leonida Breżniewa. Wroński dodał, że w odpowiedzi Andriejew stwierdził jedynie, że nie akceptuje twierdzenia, iż w Rosji są więźniowie polityczni. Według Moskwy więziony od trzech lat Nawalny 16 lutego tuż po spacerze w kolonii karnej na północy kraju miał zasłabnąć, a następnie umrzeć po nieudanej reanimacji.
Władze odmawiają wydania ciała opozycjonisty rodzinie. W Rosji co najmniej 400 osób wyrażających żałobę po śmierci Nawalnego zostało zatrzymanych. Żona opozycjonisty Julia Nawalna zadeklarowała, że będzie kontynuować jego dzieło i wezwała Rosjan, by ją wsparli. „Będę dalej walczyć o nasz kraj i wzywam, byście stanęli obok mnie” – oświadczyła w nagraniu wideo. Nawalna wezwała kraje Zachodu do nałożeniu na Kreml nowych sankcji.