Pierwsze kopalnie węgla w angielskim mieście Gateshead powstały w XIV w. Żadna już nie pracuje. Ostatnią zamknięto w latach 70. XX w. Miasto – leżące nad dolnym biegiem rzeki Tyne – przez stulecia rywalizowało ze swoim sąsiadem Newcastle. Przedmiotem tego napięcia były m.in. bogate złoża węgla. Sąsiad zza rzeki wiele razy próbował przejąć nad nimi kontrolę. Bez powodzenia.
Węglowi kamiennemu zawdzięcza Gateshead błyskawiczny rozwój podczas rewolucji przemysłowej. Małe miasteczko handlowe o znaczeniu lokalnym przeobraziło się w XIX stuleciu w liczący ponad 100 tys. mieszkańców ośrodek przemysłu maszynowego, chemicznego i stalowego. Gdy pół wieku temu zamykano ostatnie kopalnie, nikt zapewne się nie spodziewał, że w przyszłości ludzie znów sięgną po zgromadzone w nich zasoby energii. Tym razem jednak nie będzie to węgiel.
Ziemskie skały są pełne wody. Do jej odprowadzania z kopalń służą sztolnie. W tych nieczynnych sztolnie przestają być potrzebne, więc woda stopniowo zalewa szyby i chodniki. Jej temperatura zależy od głębokości. Im niżej, tym jest – za sprawą ciepła płynącego z wnętrza globu – wyższa: przyrost to średnio 25 st. C na kilometr, choć oczywiście jest wiele stref aktywnych tektonicznie lub wulkanicznie, gdzie ten gradient jest znacznie większy. Gateshead to nie dotyczy. Tu, podobnie jak w całej Wielkiej Brytanii, skały nie wykazują najmniejszych oznak aktywności. Są za to – niczym ziemia przez krety – przeryte setkami kilometrów wyrobisk górniczych, pełnych ciepłej wody. A tym samym – energii, którą można np. ogrzać domy.
Korytarze
Tak postanowiono w Gateshead. Około 150 m pod centrum miasta znajdują się dawne kopalniane chodniki wypełnione wodą o temperaturze 14–16 st. C. To rzecz jasna za mało, by człowiekowi było zimą wystarczająco ciepło.