Ofiary nowoczesnych telefonów

Kodak będzie żył. Słynna amerykańska firma z ponadstuletnią historią, znana z produkcji sprzętu fotograficznego, przetrwała restrukturyzację i nie zostanie zlikwidowana. Kodak skorzystał z możliwości ochrony przed wierzycielami, jaką daje amerykańskie prawo firmom, które przedstawią wiarygodny plan naprawczy. Jednak nowy Kodak, poza nazwą, nie ma wiele wspólnego ze starym. Nie będzie już sprzedawał aparatów fotograficznych. Teraz zajmie się głównie technologią druku, a swoje usługi ma świadczyć firmom, a nie ludziom. Kłopoty amerykańskiego koncernu zaczęły się z nadejściem ery fotografii cyfrowej, ale ostateczny cios staremu Kodakowi zadały smartfony. Gdy zdołał jeszcze na chwilę odnaleźć się w nowej rzeczywistości i miał nadzieję, że swoimi urządzeniami zaleje nowe rynki, choćby Chiny, zaczęła się kolejna, fatalna dla amerykańskiej firmy rewolucja. Coraz lepsze obiektywy wbudowane w nowe komórki sprawiły, że sprzedaż najprostszych aparatów, w których produkcji celował właśnie Kodak, zaczęła gwałtownie spadać. Fotografia to jedna z tych dziedzin życia, w których nowoczesne smartfony spowodowały ogromne zmiany. Na razie udało im się zaszkodzić przede wszystkim najtańszym aparatom. Smartfony nadal nie wystarczają głównie tym, którzy profesjonalnie zajmuje się fotografią bądź przywiązują dużą wagę do jakości zdjęć. To dlatego producenci sprzętu mają nadzieję, że najdroższe lustrzanki oraz tańsze, ale lepsze od smartfonów aparaty bezlusterkowe wciąż jeszcze pozwolą branży obronić się przed smartfonami. Jednak to zadanie okazuje się coraz trudniejsze, o czym świadczy sytuacja dwóch liderów rynku: japońskich firm Canon i Nikon. Obie niedawno ogłosiły, że ich wyniki za ten rok będą gorsze od oczekiwań. Trudno się temu dziwić, bo prawdopodobnie wartość wszystkich sprzedanych na świecie aparatów fotograficznych spadnie aż o 30 proc. w porównaniu z 2012 r. Każda kolejna generacja smartfonów pozwala robić zdjęcia coraz lepszej jakości. Jednocześnie coraz więcej klientów stwierdza, że im to wystarcza. Smartfony mają i tę przewagę, że zdjęcia można łatwo i szybko przesyłać znajomym czy zamieścić w serwisie społecznościowym. Jedyny ratunek Ekspansja smartfonów okazała się zagrożeniem dla wielu branż. Nowe komórki zaszkodziły m.in. sprzedawcom sprzętu do nawigacji, wykorzystywanego przede wszystkim przez kierowców. Kiedyś kupowali oni osobne zestawy, ale dziś wielu wystarcza smartfon, na którym można zainstalować jedną z wielu aplikacji. Część z nich jest dodatkowo płatna, ale to i tak znacznie mniejszy koszt niż zakup odrębnego urządzenia. Europejski lider rynku nawigacji, holenderska firma TomTom, z roku na rok notuje gorsze wyniki. W Ameryce smartfony okazały się na tyle poważnym zagrożeniem dla tamtejszego potentata, koncernu Garmin, że sam zaczął je produkować, ale zbyt wielu klientów nie znalazł. Żeby ocalić swoją pozycję, Garmin szuka szczęścia i pieniędzy na rynkach niszowych, oferując na przykład nawigacje dla żeglarzy czy podróżników albo rozbudowane systemy do samochodów. Na razie ta strategia pozwoliła firmie Garmin spowolnić tempo spadku zysków. Cóż z tego skoro, podobnie jak w przypadku zdjęć, producenci smartfonów nieustannie rozwijają swoje telefony. Doskonalsze aplikacje i dokładniejsze mapy są dużym zagrożeniem dla producentów sprzętu nawigacyjnego. Część z nich swoją przyszłość widzi w bezpośredniej współpracy z producentami telefonów komórkowych i ma nadzieję, że użytkownicy będą kupować ich oprogramowanie przeznaczone bezpośrednio do telefonów. Jednak z góry wiadomo, że profesjonalną ofertą zainteresują się tylko naprawdę wymagający klienci. Reszta zadowoli się bezpłatnymi mapami i finansowe kłopoty powrócą.   Podobny los czeka zapewne producentów przenośnych konsoli do gier. Przecież smartfonów już dziś można używać do tego rodzaju zabawy, przynajmniej w przypadku mniej wyrafinowanych programów. Łączna sprzedaż konsoli w USA, największym rynku na ten sprzęt, spadła w ubiegłym roku aż o 21 proc. Na tym jednak nie koniec kłopotów ich producentów, jak Microsoft, Sony i Nintendo. Ważnym źródłem ich przychodów jest nie tylko sprzedaż samych urządzeń, ale i gier. Większość używających komórki co prawda ogranicza się do bezpłatnych aplikacji, ale rośnie liczba tych, którzy są skłonni wydać trochę pieniędzy na bardziej atrakcyjny program. W drugim kwartale 2013 r. wydatki na gry w sklepach firm Apple i Google były w sumie już trzy razy wyższe niż w przypadku aplikacji dla przenośnych konsoli. Ta różnica pogłębia się coraz bardziej, jednak producenci konsoli w starciu ze smartfonami jeszcze się nie poddają. Nintendo wprowadza na przykład na rynek tanie urządzenie 2DS, kosztujące ok. 130 dol., w nadziei, że dzięki niemu nawiąże jeszcze walkę z producentami komórek. Dziś szanse na to wydają się jednak niewielkie. O ile producenci konsoli czy nawigacji samochodowej jeszcze walczą, to ci sprzedający przenośne odtwarzacze muzyki, popularnie zwane „empetrójkami”, złudzeń już raczej nie mają. Przed wprowadzeniem iPhone’a to właśnie iPod, czyli przenośny odtwarzacz firmy Apple, był dumą amerykańskiego koncernu. W tej chwili jego sprzedaż spada co roku już o 20–30 proc. Głównym rywalem iPoda okazał się sam iPhone i inne smartfony, które świetnie nadają się do słuchania muzyki w dowolnym miejscu. Z badań firmy analitycznej Mintel wynika, że podobny los dotyka cały rynek odtwarzaczy MP3, który szybko się kurczy i w ciągu najbliższych pięciu lat może praktycznie zniknąć. Taki sam scenariusz czeka słynnego producenta komórek BlackBerry, kanadyjską firmę RIM, jeśli nie zdoła przekonać klientów, że ona też potrafi tworzyć dobre smartfony. Przez lata BlackBerry z klawiaturą był ulubionym aparatem biznesmenów na całym świecie. Jednak gdy pojawiły się smartfony z dużymi, wygodnymi wyświetlaczami, sprzedaż BlackBerry zaczęła gwałtownie spadać. Niedawno firma RIM ogłosiła, że zwolni 5 tys. osób, czyli jedną trzecią pracowników, a jej strata w ostatnim kwartale wyniosła prawie miliard dolarów. Coraz mniej inwestorów wierzy, że producent BlackBerry zdoła znaleźć dla siebie miejsce na tak szybko zmieniającym się rynku. Jedynym ratunkiem wydaje się dla niego wejście potężnego inwestora. Wśród chętnych są ponoć Google i Samsung. W tym roku sprzedaż smartfonów na całym świecie może przekroczyć miliard. Najpierw stały się one substytutem aparatów fotograficznych, kamer wideo, dyktafonów czy map, ale ich możliwości są dużo większe. W wielu krajach, również w Polsce, próbuje się np. wykorzystać nowe telefony do płacenia za zakupy. Jeśli się to uda, mogą stać się zagrożeniem zarówno dla gotówki, jak i dla tradycyjnych kart bankowych. Jednak pod tym względem smartfony nie odniosły jeszcze wielkiego sukcesu. Na razie bowiem nie ma ustalonego standardu, a różni uczestnicy rynku płat