Osoby czytające wydania polityki

„Polityka” - prezent, który cieszy cały rok.

Pierwszy miesiąc prenumeraty tylko 11,90 zł!

Subskrybuj
Rynek

Gry na lirze

Gry na lirze. Jak w Turcji doszło do gigantycznego kryzysu

Inflacja w Turcji właśnie przebija poziom 20 proc., najszybciej rosną ceny żywności, usług, nieruchomości i transportu. Inflacja w Turcji właśnie przebija poziom 20 proc., najszybciej rosną ceny żywności, usług, nieruchomości i transportu. Shutterstock
Turcja ze swoją upadającą walutą i szalejącą inflacją stoi u bram gigantycznego kryzysu. Recep Tayyip Erdoğan, który jest ojcem tureckiego sukcesu gospodarczego, może się okazać jego grabarzem.
Turecka gospodarka, licząc rok do roku, urosła na papierze o 22 proc. – to głównie zasługa niskiego poziomu startowego i kwitnącego eksportu.PantherMedia Turecka gospodarka, licząc rok do roku, urosła na papierze o 22 proc. – to głównie zasługa niskiego poziomu startowego i kwitnącego eksportu.

Znajomemu sklepikarzowi z ankarskiej dzielnicy Dżebedżi, tuż obok uniwersytetu, jest wstyd. – Mam grupę stałych klientów, żadni bogacze. Głównie emeryci i studenci. I teraz co kilka dni muszę im oznajmiać, że te pomidory, banany i ser, które zawsze kupują, są już droższe – mówi 67-letni Kemal, rówieśnik prezydenta Turcji. – I za niego też mi jest wstyd. Zawsze na niego głosowałem, ale jemu się wydaje, że pozjadał wszystkie rozumy. Nikogo już nie słucha.

Rzeczywiście, Recep Tayyip Erdoğan rzadko kogokolwiek słucha. Jest przedstawicielem wymierającego gatunku polityków, którzy do rządzenia podchodzą intuicyjnie. Polityki i ekonomii uczył się na ulicy, jako nastoletni sprzedawca pocztówek i simitów, tureckiej wersji obwarzanka. – Czuje gospodarkę z poziomu sklepikarza – mówi prof. Cinar Ozen, politolog z Uniwersytetu Ankarskiego i stały klient Kemala. – To przez lata dawało mu poparcie milionów innych sklepikarzy i drobnych przedsiębiorców. Ale zawodzi w zderzeniu z makroekonomią.

Można go po prostu uznać za wariata ekonomicznego i zamknąć temat, co robi dziś większość ekspertów. Piszą o nim, że ma „heterodoksyjne poglądy na ekonomię” albo że działa wbrew przyjętemu powszechnie konsensowi. Tu najlepszym przykładem są stopy procentowe: prezydent Turcji jest przekonany (albo świetnie to udaje), że wysokie stopy procentowe wywołują inflację. I to swoje przekonanie realizuje z rozmachem.

A to zaczyna boleć. Inflacja w Turcji właśnie przebija poziom 20 proc., najszybciej rosną ceny żywności, usług, nieruchomości i transportu. W ciągu ostatnich trzech lat turecka lira straciła ponad 60 proc., już 40 proc. od początku bieżącego roku – w tym całe 20 proc. w trzecim tygodniu listopada.

Polityka 49.2021 (3341) z dnia 30.11.2021; Rynek; s. 42
Oryginalny tytuł tekstu: "Gry na lirze"
Reklama