Nowe pokolenie kolarzy już z sukcesami

W tegorocznym Giro di Italia Przemysław Niemiec i Rafał Majka zajęli w klasyfikacji generalnej szóste i siódme miejsce. Niemiec dwukrotnie był trzeci na metach górskich etapów. Giro to największe święto zawodowego kolarstwa obok Tour de France. Polaka na podium wielkiego touru nie było od czasów Zenona Jaskuły, czyli od 20 lat. Oznaki ożywienia w polskim kolarstwie zawodowym przyszły już wcześniej. Od lat w gronie zawodowców mocną pozycję ma Sylwester Szmyd. Michał Kwiatkowski w lipcu ubiegłego roku o pięć sekund przegrał Tour de Pologne, jeden z ważniejszych przystanków cyklu Pro Tour, a na początku tego sezonu otarł się o podium w kilku prestiżowych wyścigach. W ubiegłym roku Polacy pokazali się w trzecim z wielkich tourów – Vuelta a Espańa. Tomasz Marczyński był 13, Niemiec 15, a Majka przez cały wyścig harował na sukces lidera swojego teamu, Alberto Contadora, który wracał po dwuletniej dyskwalifikacji za doping i bardzo chciał wygrać. W profesjonalnych zespołach ściga się jeszcze trzech innych kolarzy z Polski: Michał Gołaś oraz Maciej Bodnar i Maciej Paterski. Ale ósemka kolarzy w kilkusetosobowym gronie zawodowców to wciąż niewiele. – Robią ostatnio świetną reklamę kolarstwu, więc powinni dołączyć kolejni – z optymizmem patrzy w przyszłość Piotr Wadecki, trener kadry szosowców i dyrektor sportowy grupy Polsat CCC Polkowice. Sposób na życie Dlaczego przełom nastąpił akurat teraz? Zdaniem Zbigniewa Klęka, pierwszego trenera Majki i Marczyńskiego, naszym zawodnikom łatwiej się przebić, odkąd w kolarstwie na serio wzięto się za walkę z dopingiem, m.in. dzięki wprowadzeniu paszportów biologicznych, które monitorują wskaźniki we krwi kolarzy. – Nie ma już cyborgów. Zamiast w lekarzy spod ciemnej gwiazdy i w koks, inwestuje się w ludzi. A u nas talenty też wciąż się trafiają – uważa. Z szukaniem talentów jeszcze jest nieźle, w czym zasługa zapaleńców pokroju Zbigniewa Klęka, który nie tylko szkoli, ale również wydeptuje ścieżki u rodziców chłopaków z kolarskim drygiem, żeby przekonać ich, że ściganie się na rowerze to dobry sposób na życie. Są w Polsce trzy sportowe szkoły średnie o specjalności kolarstwo szosowe (Świdnica, Toruń, Żyrardów), więc dopóki planuje się drogę juniora, Klęk i inni trenerzy mają argumenty. Potem pomysł na karierę w Polsce się urywa. Nielicznym udaje się przebić do grupy z Polkowic. – Najlepiej po naukę wyjechać za granicę – przyznaje trener Klęk. Ziemia obiecana to Włochy, Francja, Hiszpania, Belgia, Holandia, bo tam jest dla kolarstwa klimat przyjazny dosłownie i w przenośni, a przede wszystkim nie brakuje zespołów, w których można się zahaczyć. – We Włoszech jest wszystko, co kolarzowi potrzebne: tradycje, zainteresowanie, sponsorzy, świetna organizacja nawet w półzawodowych grupach, dużo wyścigów z mocną obsadą. No i prawdziwe góry, a w nich dobre drogi – wylicza Przemysław Niemiec, mieszkający na Półwyspie Apenińskim od kilkunastu lat.   W dobrze zaplanowanej kolarskiej karierze trzeba uwzględnić menedżera, a ci do Polski nie zaglądają, bo poza Tour de Pologne jest u nas wyścigowa pustynia. – Z Polski na ogół wyjeżdżało się z polecenia kolegów, którzy wcześniej zahaczyli się gdzieś na Zachodzie. Ale to nie to samo co rekomendacje menedżera – mówi Tomasz Marczyński. Menedżerami najczęściej są byli kolarze, mają w zawodowych zespołach otwarte drzwi, bo nie sprzedają kotów w worku. – Już samo dostanie się do grupy menedżerskiej to wielki sukces. Nie wszyscy nasi kolarze od razu tam trafiali, ale nie każdy rodzi się Majką albo Kwiatkowskim – dodaje Piotr Wadecki. 24-letni Majka uważany jest za wyjątkowy talent. Jechał w tegorocznym Giro jako lider swojej ekipy, Saxo-Tinkoff, bo Contador chce po raz trzeci wygrać Tour de France, więc ściganie we Włoszech sobie odpuścił. O możliwościach Majki szefowie Saxo zorientowali się już podczas pierwszych wspólnych treningów w Pirenejach, gdy jako jedyny z grupy wytrzymał tempo Contadora podczas stromego podjazdu. Miał być liderem na Giro już w zeszłym roku, ale na jednym z wcześniejszych wyścigów rozpędzony wpadł w metalowe barierki, uszkodził kolano i oglądał Giro z nogą na wyciągu. Michał Kwiatkowski, rok od Majki młodszy, też wspina się na szczyt w ostrym tempie. Jeździł w teamie Radioshack, należącym w części do Lance’a Armstronga, który wprawdzie skompromitował się jako sportowiec, ale do współpracy nigdy nie wybierał przypadkowych ludzi. Gdy kolejny pracodawca Kwiatkowskiego, Omega Pharma Quick-Step, chciał pozyskać mistrza sprintów Marca Cavendisha, jego pracodawca, grupa Sky, zgodził się, ale pod warunkiem, że w zamian dostanie Michała. Belgowie z Omegi odmówili, Polak był dla nich zbyt cenny. Przemysław Niemiec kontrakt z grupą protourowską podpisał dopiero dwa lata temu, jako 31-latek. W zespołach z zaplecza Pro Touru miał mocną pozycję, trochę obawiał się skoku na głęboką wodę. Życie kolarza jest dynamiczne. Kontrakty podpisuje się przeważnie na rok–dwa lata, bo trudno o stabilność – sponsorzy przychodzą i odchodzą. W każdej grupie konkurencja jest ostra, nikt nie chce być przesunięty do trzeciego składu i w czasie, gdy cały kolarski świat patrzy na Giro, ścigać się po drogach Japonii. A potem drżeć o przedłużenie umowy. Nie wszyscy Polacy potrafili się w Pro Tourze utrzymać – po ubiegłym sezonie pracodawcy nie znaleźli Jacek Morajko i Jarosław Marycz. Teraz jeżdżą dla CCC Polkowice. Zdaniem Piotra Wadeckiego zawodnicy wyjeżdżający z Polski na progu dorosłej kariery mogą się czuć jak absolwenci kolarskiej podstawówki. A od razu marzą o uniwersytetach, czyli zawodowej grupie spod szyldu Pro Tour. – My, w Polkowicach jesteśmy takim liceum, gdzie można nadrobić zaległości. Kolarzom, którzy mieli trudności, by przebić się w elicie, dajemy szansę, by się odbudowali – mówi Wadecki. Na krok wstecz zdecydował się kilka lat temu m.in. Tomasz Marczyński, a dziś jest jednym z liderów grupy Vacansoleil. Głodni zwycięstw  Wartość kolarza da się wyrazić bardzo konkretnie – poprzez punkty. Przyznaje się je za wyniki – etapowe oraz w klasyfikacji końcowej wyścigów. Suma punktów kolarzy składa się na dorobek grupy, a on jest przepustką do elity. W cyklu Pro Tour jest miejsce dla 18 ekip (w tym roku wyjątkowo 19, bo najpierw zabroniono rosyjskiej Katiuszy ścigania się za dopingowe grzechy i dziwne wydatki, ale po odwołaniu zespołu zakaz zdjęto). Silne zespoły się obronią, ale gdy przychodzi do przyznawania licencji, niektórym strach zagląda w oczy. Polowanie na kolarzy z niezłym dorobkiem punktowym zaczyna się przeważnie już pod koniec lipca, po Tour de France. – Mając 50 punktów, a tyle dostaje się za piąte miejsce w klasyfikacji końcowej Tour de Pologne albo za dziesiąte w Tour de France, można spać spokojnie. Na pewno znajdzie się pracę – mówi Przemysław Niemiec, który dzięki świetnym tegorocznym wynikom zgromadził już 118 punktów. Wyżej z Polaków jest tylko Michał Kwiatkowski (131). Najlepszy w rankingu, Szwajcar Fabian Cancellara, mistrz sprintu i czasówek, ma 351.   Każ