Afera Credit Suisse. Wyszło na jaw, czyje fortuny przechowywał szwajcarski bank

21 lutego 2022

Opublikowane przez 46 światowych redakcji tajne dokumenty odsłaniają prawdę o działalności Credit Suisse. Arnd Wiegmann / Reuters / Forum

Opublikowane przez 46 światowych redakcji tajne dokumenty odsłaniają prawdę o działalności Credit Suisse. Bank przez dekady był depozytariuszem fortun dyktatorów i przestępców. I niespecjalnie martwił się pochodzeniem tych pieniędzy.

W Polsce marka kojarzy się z ogromnymi centrami usług wspólnych, które od lat prowadzi w największych miastach. Globalnie to jeden z najbardziej wpływowych banków inwestycyjnych i korporacyjnych, absolutna pierwsza liga międzynarodowych finansów. Dlatego nawet najmniejszy wyciek poufnych danych z Credit Suisse wywołuje sejsmiczną falę i jeśli nie skandal, to przynajmniej niepokój w gabinetach możnych tego świata.

Czytaj też: Polskie pieniądze na Cyprze

Credit Suisse. Kto tu lokuje fortunę?

Nie inaczej było tym razem. Dokumenty dotyczące ok. 18 tys. rachunków bankowych, na których zdeponowano w sumie ponad 100 mld dol., pozyskała redakcja niemieckiego dziennika „Süddeutsche Zeitung”. Przekazał je anonimowy sygnalista z banku. Żeby uzmysłowić sobie skalę procederu, warto go wpisać w szerszy kontekst. Kwota, o której mowa w śledztwie, jest równa mniej więcej jednej szóstej polskiego PKB.

Niemieccy reporterzy podzielili się danymi z blisko 50 światowymi redakcjami i konsorcjum śledczym Organized Crime and Corruption Reporting Project. Wynika z nich, że Credit Suisse praktycznie od zakończenia II wojny światowej miał bardzo luźne, a co za tym idzie, niezgodne z przepisami podejście do prowadzenia prywatnych rachunków swoich najzamożniejszych klientów. Mówiąc dokładniej, nie sprawdzał, skąd pochodzą ich fortuny. A nawet jeśli to robił, to ignorował wątpliwości natury moralnej i prawnej. Proceder trwał kilka dekad – niektóre z kont założono jeszcze w latach 40. i prowadzono aż do połowy ubiegłej dekady.

Na pierwszy rzut oka nie powinno to może dziwić: szwajcarskie banki nawet w popkulturze czy stereotypach nie cieszą się specjalnie dobrą reputacją.

Mateusz Mazzini

Socjolog, reporter, latynoamerykanista. Absolwent Uniwersytetu Oksfordzkiego, studiował też na Narodowym Uniwersytecie Walijskim, w Kordobie i Bilbao. Pisze o europejskiej skrajnej prawicy, populizmie, krajach Ameryki Łacińskiej, Globalnego Południa, wydarzeniach na Zachodzie i południu Europy. Nominowany do Grand Press 2020 w kategorii „reportaż prasowy”. Laureat dziennikarskich stypendiów przyznawanych przez „Deutsche Welle”, Balkan Insight i Balkan Investigative Reporting Network. Autor książki „Koniec tęczy. Chile po Pinochecie”. Współpracuje z „Gazetą Wyborczą”, „Polityką” i „Przeglądem”, publikował też m.in. na łamach „Washington Post”, „Foreign Policy”, „El País" i „Foreign Affairs”. W TVP World prowadzi „Wider View”, cotygodniowy program o sprawach międzynarodowych.