Miliarder kontra generał – kto zostanie prezydentem Czech?

14 stycznia 2023

Kandydat na prezydenta Republiki Czeskiej Petr Pavel na dzień przed wyborami, 13 stycznia 2023 r. Lukas Kabon / Forum

Pierwsza tura wyborów nowej głowy państwa naszych południowych sąsiadów nie przyniosła ani rozstrzygnięcia, ani niespodzianek. W decydującym starciu spotkają się były premier Andrej Babisz i emerytowany wojskowy Petr Pavel.

Po dekadzie sprawowania tej funkcji przez Milosza Zemana, polityka kontrowersyjnego i dla Czechów dzisiaj już kłopotliwego z racji wizerunkowych wpadek i prorosyjskich sympatii, do walki o prezydenturę stanęło ośmioro kandydatów. Od samego początku największe szanse mieli właśnie ci, którzy za dwa tygodnie spotkają się w drugiej rundzie. Były premier Andrej Babisz, z majątkiem wynoszącym 4 mld dol. zajmujący według magazynu „Forbes” piąte miejsce na liście najbogatszych mieszkańców Republiki Czeskiej, rządził krajem z ramienia partii ANO w latach 2017–21. Jego przeciwnikiem będzie Petr Pavel, generał w stanie spoczynku, były naczelny dowódca czeskich sił zbrojnych z imponującą karierą w strukturach NATO. Przed rozpoczętymi w piątek o godz. 14:00 wyborami obaj kandydaci szli dosłownie łeb w łeb – narzędzie sondażowe Polls of Polls portalu POLITICO, prezentujące agregowane wyniki badań opinii, przewidywało wręcz remis w pierwszej turze, obu kandydatom przypisując 28 proc. poparcia. Ostatecznie w zakończonym w sobotę o 14:00 dwudniowym głosowaniu zwyciężył Pavel z wynikiem 35,4 proc., nieznacznie pokonując Babisza (35 proc.).

Czytaj także: Czeski sukces. Jak opozycji udało się tam wygrać z populistami

Prezydent jak Zeman czy Havel?

Ewentualny triumf Pavla byłby dla czeskiej polityki sporą zmianą, nawet biorąc pod uwagę to, że prezydent republiki to rola raczej ceremonialna, bez wielkiej sprawczości w procesie zarządzania krajem.

Mateusz Mazzini

Socjolog, reporter, latynoamerykanista. Absolwent Uniwersytetu Oksfordzkiego, studiował też na Narodowym Uniwersytecie Walijskim, w Kordobie i Bilbao. Pisze o europejskiej skrajnej prawicy, populizmie, krajach Ameryki Łacińskiej, Globalnego Południa, wydarzeniach na Zachodzie i południu Europy. Nominowany do Grand Press 2020 w kategorii „reportaż prasowy”. Laureat dziennikarskich stypendiów przyznawanych przez „Deutsche Welle”, Balkan Insight i Balkan Investigative Reporting Network. Autor książki „Koniec tęczy. Chile po Pinochecie”. Współpracuje z „Gazetą Wyborczą”, „Polityką” i „Przeglądem”, publikował też m.in. na łamach „Washington Post”, „Foreign Policy”, „El País" i „Foreign Affairs”. W TVP World prowadzi „Wider View”, cotygodniowy program o sprawach międzynarodowych.