Brazylia i Argentyna chcą mieć wspólną walutę. Co to za fantazja?

29 stycznia 2023

Inacio Lula da Silva (z lewej) i Alberto Fernandez, Buenos Aires, 23 stycznia 2023 r. Manuel Cortina / Zuma Press / Forum

Prezydenci Brazylii i Argentyny chcą stworzyć sur, nową wspólną walutę, która zmniejszy zależność obu gospodarek od amerykańskiego dolara. Problem w tym, że w projekcie nie ma na razie nic poza ideą.

Sama dyskusja o połączeniu dwóch z trzech (poza Meksykiem) latynoamerykańskich krajów wspólną walutą nie jest niczym nowym. Po raz pierwszy pomysł na poważnie zaczęto rozważać w latach 60., kiedy strategię integracji kontynentu lansowała administracja Johna F. Kennedy’ego. Temat wrócił w 1991 r., gdy powstała Mercosur, latynoamerykańska wspólnota wolnorynkowa. Z początku zrzeszała Brazylię, Argentynę, Paragwaj i Urugwaj i miała przenieść do Ameryki Łacińskiej model rozwijany wówczas przez wspólnoty europejskie. Warunki geopolityczne wydawały się wręcz idealne: wszystkie cztery kraje wychodziły właśnie z rządów dyktatorskich, przechodziły transformację ustrojową w dużej mierze inspirowaną konsensusem waszyngtońskim i modelem neoliberalnym. Ignorowano różnice między krajami i lokalny kontekst, próbując wcisnąć różne tradycje i kultury polityczne w jedną ramę międzynarodowej współpracy.

Czytaj też: W Argentynie kryzys goni kryzys

Sur, nowa waluta Południa

Potem jednak przyszła seria kryzysów gospodarczych, których Argentyna stała się globalnym wręcz symbolem. Nawet w czasach relatywnej prosperity pierwszej dekady XXI w., gdy wysokie ceny surowców pozwoliły krajom latynoamerykańskim – głównie Chile, Brazylii i Boliwii – na wprowadzenie przełomowych jak na swoją historię programów socjalnych, Argentyńczycy wpadali z chaosu gospodarczego w chaos. Za każdym razem, kiedy warunki zaczynały sprzyjać integracji, plany wspólnej waluty trzeba było znów odkładać.

Mateusz Mazzini

Socjolog, reporter, latynoamerykanista. Absolwent Uniwersytetu Oksfordzkiego, studiował też na Narodowym Uniwersytecie Walijskim, w Kordobie i Bilbao. Pisze o europejskiej skrajnej prawicy, populizmie, krajach Ameryki Łacińskiej, Globalnego Południa, wydarzeniach na Zachodzie i południu Europy. Nominowany do Grand Press 2020 w kategorii „reportaż prasowy”. Laureat dziennikarskich stypendiów przyznawanych przez „Deutsche Welle”, Balkan Insight i Balkan Investigative Reporting Network. Autor książki „Koniec tęczy. Chile po Pinochecie”. Współpracuje z „Gazetą Wyborczą”, „Polityką” i „Przeglądem”, publikował też m.in. na łamach „Washington Post”, „Foreign Policy”, „El País" i „Foreign Affairs”. W TVP World prowadzi „Wider View”, cotygodniowy program o sprawach międzynarodowych.