Do krytyki Unii włączają się nawet ci, którzy byli niegdyś jej ideowymi ojcami. Niedawno w „Dzienniku” sam Jürgen Habermas wygłosił prawdziwe epitafium dla Unii. A przecież zarówno kryzys gruziński, jak i finansowy pokazały, że UE, przy wszystkich swych słabościach, trzyma się dobrze.
Habermas swemu rozgoryczeniu dawał wyraz wiele razy, także teraz, w najnowszej książce „Ach, Europo”. Ale jednak zawsze wskazywał drogi wyjścia. Teraz widzi tylko pośmiertny bezwład Unii, zamordowanej przez prowincjonalizm takich polityków jak Sarkozy, Merkel czy Berlusconi, oraz blokadę UE przez nacjonalizm krajów bałtyckich, Czech i Polski. Skąd aż taki pesymizm?
To prawda, że w 2003 r., w związku z wojną w Iraku, UE pękła: na proamerykańską, nową, i w różnym stopniu prorosyjską, starą. Ale już w czasie pomarańczowej rewolucji na Ukrainie w listopadzie 2004 r. działała zgodnie, choć dwutorowo. Prezydenci Polski i Litwy, wraz z Javierem Solaną jako Mr Europe, pośredniczyli między stronami w Kijowie, zaś kanclerz Niemiec i prezydent Francji – niechętnie, ale jednak – wywarli nacisk na Putina, by nie interweniował na rzecz fałszerza wyborów. Ostatnio Polska i kraje bałtyckie – przy wszystkich zastrzeżeniach wobec Saakaszwilego – pokazały jednoznaczne poparcie dla Gruzji, podczas gdy Francja i Niemcy wynegocjowały z Rosją kompromis.
Nikt nie ukrywa rozbieżności interesów. Politycy brytyjscy i polscy domagali się unijnej lustracji niemiecko-rosyjskich kontraktów. Natomiast w niemieckich gazetach nie brakowało oburzenia na grupę antyrosyjską oraz rad, by tworzyć europejsko-rosyjską wspólnotę bezpieczeństwa z pominięciem USA.
To prawda, że w starej Europie respekt dla amerykańskiej polityki nie jest zbyt wielki.