Przejdź do treści
Reklama
Reklama
Historia

Październikowa rebelia

Co przyniosły zamieszki w Rosji w 1993 r.

Ostrzał Białego Domu (gmachu parlamentu) cały świat mógł oglądać na żywo dzięki CNN. Ostrzał Białego Domu (gmachu parlamentu) cały świat mógł oglądać na żywo dzięki CNN. Wojtek Łaski / East News
Przed ćwierć wiekiem konfrontacja zwolenników i przeciwników reform w Rosji doprowadziła do krwawych starć w Moskwie, które mogły przerodzić się w wojnę domową.
Zwolennicy rozwiązanej przez Jelcyna Rady Najwyższej demonstrują na placu Smoleńskim w Moskwie, październik 1993 r.Wojtek Łaski/East News Zwolennicy rozwiązanej przez Jelcyna Rady Najwyższej demonstrują na placu Smoleńskim w Moskwie, październik 1993 r.

Daniel Dobrzyński, ceniony konstruktor unikatowych maszyn i mechanizmów oraz wykładowca akademicki, ma dziś 71 lat. W 1993 r. ten bezpartyjny inżynier o polskich korzeniach był deputowanym z syberyjskiego Tomska. Jak większość członków parlamentu nie podporządkował się dekretowi prezydenta Borysa Jelcyna o rozwiązaniu Zjazdu Deputowanych Ludowych Federacji Rosyjskiej i Rady Najwyższej FR. (Były to organy władzy państwowej wybrane jeszcze przed rozpadem ZSRR). I nie opuścił ich siedziby nazywanej przez moskwian Białym Domem. – Schroniliśmy się w sali plenarnej, w dolnej części gmachu. Nie miała okien i tym samym broniła przed ostrzałem z karabinów maszynowych i czołgowych dział. Potworne wrażenie osaczenia potęgowały kolejne salwy druzgocące piętra nad nami. Niektórzy śpiewali pieśni patriotyczne, ktoś recytował jakieś wiersze, inni modlili się… W pewnym momencie otworzyły się naraz wszystkie drzwi do sali. Stali w nich zamaskowani żołnierze specoddziału Alfa z wycelowanymi w nas automatami. Kazali nam wychodzić z podniesionymi rękami.

Po rozpoczęciu okupacji gmachu w krótkim czasie w jego okolice napłynęły tysiące ludzi, w tym wielu z bronią w ręku. Obwołali się Obrońcami Białego Domu. Przeprowadzali na dziedzińcach ćwiczenia wojskowe i wiecowali, nawołując do wskrzeszenia ZSRR. Okupacja Białego Domu, otoczonego kilkoma pierścieniami zasieków, trwała od 21 września do 4 października 1993 r. Wtedy nastąpił tragiczny finał konfliktu pierwszego rosyjskiego prezydenta z większą częścią władzy ustawodawczej republiki, odziedziczonej po ZSRR.

Wielomiesięczny spór dotyczył przeprowadzenia radykalnych reform ustrojowych i gospodarczych (w tym twardej polityki monetarnej). W sensie prawnym – interpretacji niektórych niejasnych sformułowań konstytucji.

Polityka 38.2018 (3178) z dnia 18.09.2018; Historia; s. 58
Oryginalny tytuł tekstu: "Październikowa rebelia"
Reklama