Historia

Francuski łącznik

Marc Bloch, francuski łącznik. Jak ulubiony historyk Macrona trafił do Panteonu

Wnętrze paryskiego Panteonu, od 1885 r. mauzoleum wybitnych Francuzów Wnętrze paryskiego Panteonu, od 1885 r. mauzoleum wybitnych Francuzów Felix Lipov / Shutterstock
Ulubiony historyk prezydenta Macrona, kochający Republikę, ale zafascynowany autorytaryzmem Marc Bloch, spocznie w Panteonie. To mauzoleum dawno nie witało kogoś tak współczesnego.
Marc Bloch w mundurze oficera armii francuskiej, lata I wojny światowejBridgeman Images/RDA/Forum Marc Bloch w mundurze oficera armii francuskiej, lata I wojny światowej

Lewicowiec, który uważał za swój obowiązek walkę i śmierć za ojczyznę. Oddany republikanin zafascynowany średniowieczną władzą królewską. Świecki, który próbował mentalnie się wczuć w najbardziej religijny okres w historii człowieka. Liberał. Kosmopolita. Patriota. Nawet dziś trudno znaleźć taką mieszankę w jednej osobie.

Pod koniec ubiegłego roku prezydent Francji Emmanuel Macron zapowiedział „panteonizację” historyka Marca Blocha, czyli przeniesienie jego doczesnych szczątków do paryskiego Panteonu, kiedyś świątyni, a od 1885 r. mauzoleum najwybitniejszych Francuzów. Bloch znajdzie się tam w uznaniu „jego pracy, jego nauczania i jego odwagi”, napisał Pałac Elizejski. I dołączy w ten sposób m.in. do Jeana-Jacques’a Rousseau, Woltera, Victora Hugo i Antoine’a Saint-Exupéry’ego.

Bloch jest niewątpliwie ulubionym historykiem Macrona. Francuski prezydent cytował go już w kilku wywiadach, przywoływał w wystąpieniach. Szczególnie upodobał sobie jeden passus. Bloch zauważył kiedyś, że istnieją dwa typy Francuzów, którzy nie zrozumieją swojej ojczyzny. „Ci, których nie wzrusza wspomnienie konsekracji (koronacji) naszych królów w Reims, oraz ci, którzy potrafią bez wzruszenia czytać o Święcie Federacji”, czyli o hucznie obchodzonej rocznicy zdobycia Bastylii (świętowano tylko dwa razy, w trakcie pierwszego Talleyrand odprawił „mszę” rewolucyjną).

Dla chwały i bogactwa

Być w pełni Francuzem, przekonuje Bloch, oznacza żyć dla chwały i bogactwa religijnych, monarchicznych korzeni kraju. I jednocześnie ekscytować się rewolucyjnym eksperymentem z 1789 r. Politycznie rzecz biorąc, Bloch nawołuje więc do pogodzenia we francuskim sercu spuścizny republikanizmu i autorytaryzmu, uniwersalnego egalitaryzmu i partykularnego wykluczenia, bojowej laickości i publicznego katolicyzmu.

Polityka 3.2025 (3498) z dnia 14.01.2025; Historia; s. 72
Oryginalny tytuł tekstu: "Francuski łącznik"
Reklama