Cerkiew rosyjska doprowadziła do zamknięcia muzeum Baby Jagi w prowincjonalnym miasteczku, by zgnieść siedlisko Złego. Ale w Rosji – z jej baśniami, carami, z jej bezkresem i sentymentalizmem – nie brak miejsc, gdzie unosi się zapach siarki, jak po balu opisanym przez Bułhakowa.
Rosja przez wielu, nawet przez jej mieszkańców, uważana jest za kraj magiczny. Ale co rozumie się pod tą magią? Kiedy zaczynacie zadawać konkretne pytania, stajecie jak wryci ze zdumienia. I to nie tylko dlatego, że socjalizm zostawił mało miejsca dla duchów i wampirów. Historia Rosji była naprawdę straszna – carowie rzeczywiście mordowali swoje dzieci, a naród dziesiątkowały wojny, epidemie i okrutni władcy.
Polityka
34.2003
(2415) z dnia 23.08.2003;
Półprzewodnik Polityki;
s. 76