Osoby czytające wydania polityki

Wiarygodność w czasach niepewności

Wypróbuj za 11,90 zł!

Subskrybuj
Kraj

Po nas tylko my. Co i jak PiS robi, żeby utrzymać się przy władzy

Mateusz Morawiecki w Wilnie, 2 maja 2023 r. Mateusz Morawiecki w Wilnie, 2 maja 2023 r. Krystian Maj / Kancelaria Prezesa RM
Jarosław Kaczyński niestety nie wyjawił, jaki ustrój proponuje na przyszłość, choć wiadomo, że nie będzie to na pewno liberalna demokracja. Parafrazując Margaret Thatcher, „najgorsze w tzw. dobrej zmianie jest to, co po niej zostanie”.

Madame de Pompadour, kochanka Ludwika XV, miała powiedzieć: „Po nas choćby potop”, i wyrazić w ten sposób upodobanie do hucznych zabaw w Pałacu Wersalskim za państwowe pieniądze. Wedle Słownika języka polskiego słowa te odnoszą się do osoby, której nie interesuje, co się będzie działo wskutek jej aktywności w danej sprawie, natomiast ważna jest tylko jej własna korzyść.

Często ocenia się w ten sposób polityków. Jak dobrze wiadomo, polityka jest na ogół dość amoralna – zgodnie z powiedzeniem lorda Johna Actona (XIX w.), „każda władza demoralizuje, a władza absolutna demoralizuje absolutnie”. Pierwsza część tej sentencji sugeruje, że rządzący zawsze ma coś za uszami. A ponieważ władza polityczna ma to do siebie, że jej dzierżyciele mają nieodpartą skłonność do poszerzania swego imperium (władztwa), niebezpieczeństwo progresu demoralizacji jest zawsze aktualne.

Politycy mają to do siebie, że tłumaczą się dobrem ogólnym (modne jest określenie „dobro wspólne”), ale bardzo często działają w myśl zasady wyrażonej przez Mme Pompadour. Twierdzi się, że demokracja jest zaporą dla potopu „po nas”, bo wprowadza, lepiej niż inne reżimy, efektywne zasady odpowiedzialności za postępki.

Z drugiej strony trzeba pamiętać o słowach Winstona Churchilla, że demokracja jest najgorszą formą rządu, jeśli nie liczyć wszystkich innych form, których próbowano od czasu do czasu. Oznacza to m.in., że demokracja nie wyklucza własnej degeneracji, tj. przeradzania się w system niedemokratyczny czy nawet antydemokratyczny.

Reklama