Zarzut: szpiegostwo. Izrael w konkursie Eurowizji. 5 tematów, o których warto dziś wiedzieć
1. Tomasz Szmydt. Zarzut: szpiegostwo
Jak poinformował w środę wieczorem prokurator generalny Adam Bodnar, „Prokuratura Krajowa złożyła wniosek do sądu dyscyplinarnego Naczelnego Sądu Administracyjnego o wydanie uchwały zezwalającej na pociągnięcie sędziego Tomasza Szmydta do odpowiedzialności karnej. Prokuratura Krajowa wnosi też o zezwolenie na zatrzymanie i tymczasowe aresztowanie”. Szmydt ma usłyszeć zarzut szpiegostwa.
W środę w sprawie sędziego Szmydta zebrało się kolegium ds. służb specjalnych pod przewodnictwem premiera Donalda Tuska. Posiedzenie jest niejawne, będzie kontynuowane w piątek. Tusk po obradach oświadczył, że „w trybie natychmiastowym” zostaną podjęte procedury odebrania Szmydtowi immunitetu. Premier komentował też wypowiedzi posłów PiS i Suwerennej Polski, którzy twierdzą, że nie mają z nim nic wspólnego: „Nie będę wdawał się w bijatyki słowne z politykami, którzy próbują udowodnić światu, że nie znają człowieka”. Zapowiedział też, że wróci w jakiejś formule komisja ds. badania wpływów rosyjskich i białoruskich: „Poleciłem, aby przygotowano do mojej wiadomości raport, jeśli chodzi o sprawy z poprzednich lat. Niektóre z nich nie miały swojego dalszego ciągu – to niepokoi bardzo polskie służby. To, że przerwano dochodzenie i sprawdzanie niektórych osób i zdarzeń, które mogły wskazywać na jakąś aktywność i wpływ rosyjskich i białoruskich służb w aparacie władz”.
Szmydt, który szuka rzekomo na Białorusi azylu politycznego, był zamieszany w aferę szkalowania niezależnych sędziów. Dlaczego sprawa jest nagłaśniana właśnie teraz? „Nasuwa mi się przewrotna hipoteza” – pisze na naszych łamach Jan Hartman.
2. Bon energetyczny: ile zapłacimy za prąd?
30 czerwca zostaną odmrożone ceny energii, co oznacza wyższe rachunki za prąd w drugiej połowie roku. Bon energetyczny ma temu przeciwdziałać; to świadczenie przeznaczone dla osób z niższym dochodem. Cena maksymalna energii elektrycznej zostanie ustalona na poziomie 500 zł/MWh, wnioski będzie można składać od 1 sierpnia do 30 września. Świadczenie jest jednorazowe, w wysokości od 300 do 1200 zł. Kwota zależy od liczby osób w rodzinie i wysokości dochodów. 300 zł mają otrzymać jednoosobowe gospodarstwa domowe, 400 zł – dwu- i trzyosobowe, 500 zł – cztero- i pięcioosobowe, 600 zł – co najmniej sześcioosobowe. Wsparcie ma być wyższe, jeśli główne źródło ogrzewania jest zasilanie energią elektryczną i wpisane do Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków. Wówczas 600 zł otrzymają gospodarstwa jednoosobowe, 800 zł – dwu- i trzyosobowe, 1000 zł – cztero- i pięcioosobowe, 1200 zł – co najmniej sześcioosobowe. Świadczeniem objęto by obligatoryjnie seniorów otrzymujących minimalne emerytury. Projekt ustawy, przyjęty przez rząd 7 maja, trafił pod obrady Sejmu zaplanowane jeszcze na czwartek 9 maja i środę 15 maja.
3. Joe Biden wstrzymał transport bomb do Izraela
Do Izraela nie dotarło ok. 3,5 tys. ciężkich bomb (250–1000 kg), które od siedmiu miesięcy sieją spustoszenie w Strefie Gazy. Joe Biden pierwszy raz naciska na rząd Beniamina Netanjahu poprzez wstrzymywanie dostaw broni. Jak podkreśla, popiera Izrael w sposób niewzruszony, ale nie godzi się, by planowana ofensywa w Rafah przebiegła bez planu i pomysłu na to, jak zabezpieczyć cywilów. Czołgi właśnie stanęły na przejściu granicznym w Rafah między Gazą a Egiptem.
Izrael otrzymuje corocznie ok. 4,5 mld dol. pomocy wojskowej z USA. Wstrzymanie dostaw miałoby zmusić rząd w Jerozolimie do powstrzymania ofensywy, wycofania sił z Gazy, a w końcu do wyrażenia zgody na utworzenie państwa palestyńskiego. Na razie się na to nie zanosi. Joe Biden jest tymczasem krytykowany przez lewicę Partii Demokratycznej, GOP i protestujących studentów. „Kwestia wojskowej pomocy dla Izraela stanowi dziś dla Bidena wyjątkowo twardy orzech do zgryzienia” – pisze korespondent „Polityki” z Waszyngtonu Tomasz Zalewski.
4. Real Madryt w finale Ligi Mistrzów
Aż do 88. minuty to Bayern Monachium mógł być pewny awansu do finału Ligi Mistrzów (bramkę w 68. minucie strzelił dla Niemców Alphonso Davies). I wtedy wkroczył Joselu, Hiszpan, który wbił rywalom dwie bramki w trzy minuty. Najpierw odebrał piłkę Manuelowi Neuerowi, potem przy drugim golu asystował mu Antonio Ruedigera. Polscy sędziowie (z Szymonem Marciniakiem na czele) podejrzewali spalonego, ale system VAR temu zaprzeczył. Królewscy odrobili straty błyskawicznie na swoim terenie i zagrają w finale – z Borussią Dortmund na londyńskim Wembley 1 czerwca.
5. Eurowizja: drugi półfinał. Finał już bez Luny
W czwartek wieczorem o występ w finale konkursu Eurowizji powalczy jeszcze 16 twórców, a zakwalifikuje się – tak jak we wtorek 7 maja – dziesięciu. Swoje utwory zaprezentują reprezentanci: Malty, Albanii, Grecji, Szwajcarii, Czech, Austrii, Danii, Armenii, Łotwy, San Marino, Gruzji, Belgii, Estonii, Izraela, Norwegii i Holandii. W finale mają zagwarantowane miejsca przedstawiciele tzw. Wielkiej Piątki (twórcy Eurowizji: Hiszpania, Francja, Niemcy, Wielka Brytania i Włochy) oraz gospodarze tegorocznej edycji, czyli Szwedzi. W ubiegłym roku konkurs wygrała Loreen (zresztą drugi raz w historii), dlatego tym razem impreza odbywa się w Malmö. Nie bez kontrowersji – w przestrzeni publicznej pojawiały się postulaty, by walczący z Hamasem Izrael w konkursie nie wystąpił. „Żydzi nie będą mile widziani” – pisze w „Polityce” Katarzyna Tubylewicz. Jakie emocje wywoła występ Izraela, dowiemy się dzisiaj po godz. 21. Co wiadomo na pewno, to że w finale nie wystąpi Luna, polska reprezentantka, która pożegnała się z Eurowizją na etapie pierwszego półfinału. „Miała pecha” – pisze Michał R. Wiśniewski.