Sejm przyjął w środę dwie ustawy reformujące Trybunał Konstytucyjny: nową ustawę o TK i ustawę z przepisami wprowadzającymi zmiany. Najważniejsza dotyczy sposobu wskazywania sędziów TK. Do tej pory wybierał ich Sejm bezwzględną większością głosów – ponad połowa posłów – co realnie pozwalało o wszystkim decydować partii lub koalicji rządowej. Teraz wymagana większość ma wynosić 3/5 i eliminować to ryzyko.
Nowa ustawa wprowadza również zabezpieczenie przed wybieraniem czynnych polityków. Do Trybunału Konstytucyjnego będzie mogła kandydować osoba, która sprawowała mandat posła, senatora, europosła lub członka Rady Ministrów, jeśli zakończyła pełnić swoją funkcję cztery lata wcześniej. To samo dotyczy członków partii politycznych.
Nowych kandydatów do TK zgłaszać będą mogli parlamentarzyści, prezydent, Prezydium Sejmu, Krajowa Rada Prokuratorów oraz zgromadzenia ogólne Naczelnego Sądu Administracyjnego i Sądu Najwyższego.
Wyroki dublerów nieważne
Po paraliżu wywołanym powołaniem sędziów dublerów mają się zmienić jeszcze dwie zasadnicze kwestie. Pierwsza dotyczy roli prezydenta, który dotychczas nie był zobligowany do odebrania ślubowania, o czym przekonali się Roman Hauser, Andrzej Jakubecki i Krzysztof Ślebzak, którym Andrzej Duda uniemożliwił sprawowanie urzędu. W świetle nowej ustawy prezydent RP będzie zobowiązany ślubowanie przyjąć.
Druga zmiana zakłada uznanie tzw. dublerów za osoby nieuprawnione do orzekania oraz unieważnienie „wyroków” wydanych z ich udziałem („nie wywierają skutków”). W sumie to ok. 80 orzeczeń, w tym głośny wyrok aborcyjny z 2020 r. Odsunięcie od orzekania dotyczy nie tylko dublerów, ale również Julii Przyłębskiej (