Kultura

Czy czata się czyta

Czy czata się czyta? Pisarze idą na wojnę z AI. Już Lem to przewidział

Kiedy w listopadzie 2022 r. uruchomiono ChatGPT, robiły wrażenie zwłaszcza jego umiejętności w zakresie tworzenia wierszy w języku angielskim. Kiedy w listopadzie 2022 r. uruchomiono ChatGPT, robiły wrażenie zwłaszcza jego umiejętności w zakresie tworzenia wierszy w języku angielskim. Jan Kahánek / Unsplash
Sztuczna inteligencja najbardziej, jak się okazuje, potrzebuje poetów. A przewidział to już Stanisław Lem. Jak rysuje się przyszłość literatury w dobie AI?
Elektrybałt – odpowiednik ChatGPT z „Cyberiady” Stanisława Lema. Ilustracja Daniela Mroza.dzięki uprzejmości Łucji Mróz-Raynoch © Daniel Mróz Elektrybałt – odpowiednik ChatGPT z „Cyberiady” Stanisława Lema. Ilustracja Daniela Mroza.

Nastał czas, kiedy pisarz nie musi już być człowiekiem. Sztuczna inteligencja sama pisze. Amerykańska autorka Jane Friedman znalazła w Amazonie kilka książek, które były podpisane jej nazwiskiem, a których sama jako żywo nie napisała. Takich zaskoczeń było ostatnio więcej – pojawiały się książki najczęściej wydawane na zasadzie self-publishingu, które okazywały się wygenerowane przez sztuczną inteligencję i były sprzedawane pod nazwiskami „ludzkich” pisarzy (w przeciwieństwie do tych „nieludzkich”). Amazon wprowadził rozmaite ograniczenia, żeby to sprawdzać – okazało się, że próbowano wygenerować dwa niewydane tomy serii „Gra o tron” George’a R.R. Martina. Nic dziwnego, że i Martin dołączył do protestów pisarzy przeciwko wykorzystywaniu ich utworów przez AI.

Świat pisarski, zwłaszcza w Ameryce, idzie na wojnę w obronie swoich praw autorskich. Petycję wzywającą firmy odpowiadające za sztuczną inteligencję do zaprzestania wykorzystywania pracy pisarzy bez ich zgody podpisało ponad 10 tys. autorów. Wśród nazwisk – Margaret Atwood, Philip Pullman czy Jonathan Franzen. Pisarze zrzeszeni w Gildii Autorów żądają uznania wkładu autora i odszkodowań. List otwarty przez Gildię Autorów został skierowany do dyrektorów generalnych firm OpenAI (twórca ChatGPT), Alphabet, Meta, Stability AI i IBM.

Poeta w kontroli jakości

Pisarz Douglas Preston zdziwił się, gdy poprosił ChatGPT o opisanie drugorzędnych postaci w jego książkach, a ten podał szczegółowe informacje. Zorientował się w ten sposób, że program „przeczytał”, czyli pożarł jego książki w całości. Kanadyjska pisarka Mona Awad i amerykański pisarz Paul Tremblay złożyli pozwy w sądzie federalnym w San Francisco przeciwko twórcy ChatGPT firmie Open AI.

Polityka 47.2023 (3440) z dnia 14.11.2023; Kultura; s. 86
Oryginalny tytuł tekstu: "Czy czata się czyta"
Reklama