– Chcemy, żeby to było prawdziwie Święto Wolności i Solidarności. Niezależnie od złych języków 4 czerwca był naszym wielkim sukcesem – to były pierwsze, częściowo wolne wybory w bloku wschodnim, do których doszło bez rozlewu krwi, na drodze dialogu i kompromisu. To powód do dumy, a nie wstydu - mówi Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Gdańska. - Narodziła się wówczas w nas obywatelskość, wybuchła aktywność społeczna, odkryliśmy, że możemy mieć wpływ na swoje otoczenie. Chcemy więc oprzeć to święto na dwóch filarach, dumie z sukcesu sprzed lat i uznaniu dla osiągnięć społeczeństwa obywatelskiego. Chcemy, żeby to było święto wspólnotowe, dla każdego – dodaje prezydent Gdańska.
Co się wydarzyło 4 czerwca 1989?
Nie w walkach ulicznych, ale przy Okrągłym Stole opozycja i sprawujący władzę komuniści rozstrzygnęli o demokratycznych zmianach w Polsce. Na 4 czerwca 1989 roku wyznaczono termin wyborów, pierwszych częściowo wolnych wyborów po II wojnie światowej.
Pod sztandarami Solidarności szło 261 kandydatów. Opozycja odniosła zdecydowane zwycięstwo, komuniści druzgocącą porażkę. Zawiązał się rząd, którego premierem został dawny opozycjonista – Tadeusz Mazowiecki.
Zmiany w Polsce pociągnęły za sobą zmiany w całej Europie. W listopadzie 1989 roku upadł Mur Berliński. W grudniu 1989 roku do rozmów przy okrągłym stole zasiadł obóz rządowy i opozycja w NRD, a w styczniu 1990 roku władze Ludowej Republiki Bułgarii i bułgarska opozycja.
Okrągły stół, polski mebel eksportowy, nie stracił na aktualności. W grudniu 2013 roku do okrągłego stołu jedności narodowej zaprosił rodaków prezydent Ukrainy Wiktor Janukowycz.
Razem ponad podziałami
Gdańsk będzie miastem gospodarzem obchodów i tam odbędą się główne uroczystości, ale w wielu innych gminach nie zabraknie spotkań, koncertów, wystaw przypominających znaczenie wydarzeń z roku 1989. Natomiast w Gdańsku przygotowano bogaty program obchodów z kilkuset wydarzeniami między 1 a 11 czerwca. To tu spotkają się również samorządowcy z całego kraju, aby debatować nad wyzwaniami, które w najbliższych latach staną przed małymi ojczyznami.
–Przyjazd do Gdańska zadeklarowało już wielu bohaterów wydarzeń sprzed trzydziestu lat, dawni opozycjoniści, samorządowcy, ludzie nauki i kultury, obywatele zainteresowani rozwojem demokracji oraz przyjaciele i darczyńcy ECS, dzięki których hojności wspólne świętowanie jest możliwe – mówi Aleksandra Dulkiewicz, prezydent Gdańska. – Chcemy być razem ponad podziałami, cieszyć się wolnością, debatować, podsumować dorobek minionych lat i wytyczyć ścieżki rozwoju na kolejne dekady – dodaje.
Świętowanie rozleje się po całym mieście. Udział w nim zapowiedziało już wielu znamienitych gości. Wydarzenia będą się odbywać w kilku lokalizacjach, od wczesnego ranka do późnych godzin wieczornych. Zaplanowano wiele okazji do wspólnego świętowania, będzie m.in. świąteczne śniadanie i tort urodzinowy. Do Strefy Społecznej zapowiedziało przyjazd 200 organizacji pozarządowych, stowarzyszeń, fundacji i grup nieformalnych z całego kraju.
4 czerwca
Punktem kulminacyjnym święta będzie 4 czerwca. Dzień rozpocznie się od wspólnego, świątecznego śniadania na terenach wokół ECS. Warto zabrać ze sobą wypełniony smakołykami koszyk piknikowy. Na godz. 12.00 organizatorzy zapraszają wszystkich na wspólne odśpiewanie hymnu narodowego (również przy budynku ECS). Odczytana zostanie Deklaracja Wolności i Solidarności. Będzie wspólne zdjęcie i urodzinowy tort.
W Strefie Społecznej, przy okrągłym stole na placu obok fontann ECS i na skwerze Świętopełka – przez cały dzień wiele atrakcji. Warto też tego dnia zwiedzić wystawę stałą ECS. Można się wybrać na spacer z przewodnikiem. Wstęp wolny.
Po południu w filharmonii na Ołowiance spotkają się na debacie samorządowcy z całej Polski. Dokonają bilansu 30-lecia i wskażą kierunki aktywności na najbliższe lata. Udział potwierdziło już 350 osób. A o godz. 17.30 zaplanowano wiec i rodzinne zdjęcie na Długim Targu. Głos mają zabrać m.in. Lech Wałęsa i Donald Tusk.
Wieczorem kulminacyjny punkt muzycznego programu obchodów – KONCERT GŁÓWNY: 30 LAT WOLNOŚCI. Będzie to widowisko muzyczno-multimedialne, podczas którego zostaną wykorzystane materiały archiwalne ilustrujące polską drogę do wolności.
– Udało nam się do tego koncertu zaprosić 10 zespołów, 15 solistów, chór, aktorów. Łącznie ponad 100 osób. Koncert został podzielony na trzy części: „było”, „jest” i „będzie”– mówi Bolesław Pawica, reżyser wydarzenia
Pełny program w Internecie
Na większość wydarzeń obowiązuje wstęp wolny, na niektóre – ze względu na ograniczoną liczbę miejsc – trzeba zdobyć wejściówkę (ecs.gda.pl), a nieliczne atrakcje są biletowane.
▪ szczegółowy program Święta Wolności i Solidarności | wwwww.2019gdansk.plw.2019gdansk.pl
▪ szczegółowy program i rezerwacje | www.ecs.gda.pl