Marta Koblańska: – Czy jest szansa, żeby powstrzymać budowę Nord Stream II, którą planuje Gazprom?
Jonathan Stern: – W mojej opinii jest już za późno. Budowa może zostać opóźniona głównie za sprawą Danii, nie Polski. Ludzie w Europie Zachodniej mają zupełnie inne postrzeganie bezpieczeństwa dostaw gazu. Dla wielu firm, które są klientami Gazpromu, dużym problemem jest Ukraina. Mierzyliśmy się przez wiele lat z problemami politycznymi i z zakresu bezpieczeństwa między Rosją a Ukrainą i te kraje nigdy zapewne nie będą miały dobrych relacji. Z tego powodu wiele krajów europejskich nie chce, aby większość gazu przez nie kupowanego przechodziła przez Ukrainę. Wolałyby, żeby gaz bezpośrednio był dostarczany do ich krajów lub przechodził przez inne kraje Unii Europejskiej.
Może w takim razie Komisja Europejska znajdzie na to lekarstwo? Albo przynajmniej nałoży na Nord Stream II obowiązek przestrzegania europejskiego prawa.
Wątpię, żeby Niemcy wyraziły na to zgodę, ponieważ zastopowanie Nord Stream II byłoby decyzją czysto polityczną, nie regulacyjną. To byłby też duży problem dla legitymizacji ewentualnych europejskich regulacji w tej sprawie. Spędziliśmy przecież 30 lat, próbując połączyć unijne pakiety energetyczne i nagle znikąd pojawia się nowa regulacja dotycząca podmorskiego gazociągu z krajów trzecich. W jakim celu? W celu zastopowania lub opóźnienia budowy Nord Stream II?
Regulacje energetyczne nie mają służyć celom politycznym, ale są po to, by organizować i nadzorować rynek. Służby prawne Komisji opublikowały bardzo długi dokument mówiący, że nie ma podstaw do nałożenia przepisów trzeciego pakietu energetycznego na Nord Stream II. Jeżeli Polska chce stworzyć ku temu podstawy, to może próbować to zrobić, ale będzie to problem.