Matura rozszerzona z polskiego. Aż nas zatkało. Wreszcie tematy dla ludzi, nie kosmitów
Nareszcie eksperci CKE pojęli, że tematy rozprawek maturalnych na poziomie rozszerzonym należy formatować dla młodych humanistów, gdyż tacy przecież przystępują do tego egzaminu. Nie dla wrogów języka polskiego, lecz dla przyjaciół. Również dla tych amatorów polszczyzny, którzy są mniej wyrobieni w interpretowaniu literatury, ale ambicji im nie brakuje.
Matura to nie jest turniej na pognębienie i wyniszczenie, lecz egzamin zachęcający do kontynuowania nauki i pozwalający ocenić predyspozycje absolwentów szkół średnich do studiowania. Młodzież, która 21 maja zdawała maturę z polskiego na poziomie rozszerzonym, w Światowym Dniu Kosmosu, była zadowolona, że dostała tematy zrozumiałe dla ludzi, a nie dla kosmitów. Nauczycieli też zatkało z radości. Obyśmy nie pomylili się w ocenie tego egzaminu. Na pierwszy rzut oka zadania były bez zarzutu.
Matura: robota paliła się w rękach
Najbardziej zdających ucieszył temat drugi, który dotyczył snów i marzeń sennych w literaturze (konwencja oniryczna). Ileż tego było na lekcjach! Sen faraona o krowach tłustych i chudych? Sen senatora z trzeciej części „Dziadów”? Półsen Izabeli Łęckiej o Wokulskim? Majaki Raskolnikowa najpierw o zabiciu kobyłki, a potem o lichwiarce? Zjawy weselne Wyspiańskiego? Maturzyści opowiadali, że problemem nie było znalezienie odpowiednich przykładów, lecz wybranie najlepszych. Robota paliła się im w rękach, a długopisy łamały od szybkiego pisania.
Atrakcyjny był też temat pierwszy, który stawiał pytanie o relacje między tekstami (aluzja, inspiracja, parafraza, polemika, przeróbka…?). Przykładów obecności dzieła w dziele jest aż nadto. Szekspir w utworze Mickiewicza, Werona w wierszu Norwida, Mickiewicz w dziele Prusa, Prus u Żeromskiego, Słowacki w Gombrowiczu, Edek Sławomira Mrożka w Edku Marka Nowakowskiego, literatura obca w polskiej, „Antygona” Sofoklesa w „Antygonie…” Głowackiego, Ateny w Nowym Jorku, Polska w USA.