Jacek Żakowski: – Czy widmo wciąż krąży po świecie?
Prof. Eben Moglen: – Coraz bardziej.
Jak wygląda?
Jak wielka sieć na ryby. Ale zamiast ryb łapią się w nią ludzie. Jesteśmy w pół drogi prowadzącej do połączenia wszystkich ludzi na świecie jednym systemem nerwowym. Za naszego życia każdy mózg będzie formowany w tej sieci.
Mój mózg?
Bez wątpienia mózgi naszych wnuków, które już są na świecie. Spotkałem w Kalifornii uroczego trzyletniego chłopca, który zaczął mówić, mając osiem miesięcy. Jego pierwszym artykułowanym dźwiękiem było słowo: iPad.
A drugim: iPhone?
Chyba tata. Bo pewnie to on podawał iPada.
Co z tego wynika?
To jest objaw procesu, w którym maszyny stają się najważniejszymi nauczycielami człowieka. Nie tylko w sensie uczenia nas konkretnych rzeczy. Także w sensie, jaki roli nauczyciela nadał Max Weber – w przekazywaniu nam wiedzy o tym, jak być człowiekiem.
Boi się pan, że maszyny po swojemu nauczą nas człowieczeństwa?
Już uczą. Jest pytanie, wedle jakiego porządku w takim świecie będzie zorganizowana kultura – czy będzie częścią konsumpcji i procesu maksymalizowania korzyści? Maszyny najlepiej umieją nas nauczyć, że życie to zabawa, rozkosz, jaką daje ludziom relacja z ekranem.
Szukanie rozkoszy jest ludzkie.
Ale żyjemy między ludźmi. A na ulicy widzimy nastolatków, którzy już nie tworzą relacji. Tworzą esemesy. Maszyny wyznaczają ludziom formy kontaktu z innymi.
W Polsce znana osoba skarżyła sie, że została zwolniona esemesem, a celebryta narzekał, że narzeczona rzuciła go esemesem.
Maszyna zamieniła relacje między nimi w komunikaty między maszynami.