Roberta Metsola, która akurat dziś skończyła 43 lata, będzie szefowała Parlamentowi Europejskiemu przez dwa i pół roku. Wygrała już w pierwszej rundzie, zdobywając 458 na 616 ważnych głosów. Wybór był konieczny teraz – 11 stycznia zmarł przewodniczący europarlamentu Włoch David Sassoli (na tydzień przed końcem kadencji). „Ten Parlament Europejski wiele znaczy dla sędziów, którzy są atakowani. Wiele znaczy dla kobiet walczących o swoje prawa. Wiele znaczy dla słabych i prześladowanych. Wiele znaczy dla ludzi LGBT+. Wiele znaczy dla osób o różnych tożsamościach dżenderowych” – mówiła dziś Metsola.
The election of @RobertaMetsola, a woman of values & a devoted European, as President of the European Parliament, is great news for all those who achieve their dreams through hard work & determination. And who believe in Europe. I believe in Europe & I believe in you, Roberta.
— Donald Tusk (@donaldtuskEPP) January 18, 2022
Metsola była dotąd jednym z najsilniejszych głosów Europejskiej Partii Ludowej (EPL) w kwestii praworządności w Polsce i na Węgrzech. Zdecydowanie występowała na rzecz mniejszości i przeciw polskim „strefom wolnym od ideologii LGBT”. Zachowała przy tym swoją maltańską specyfikę.
Rok 2022: wielkie wyzwania Europy. Czy głos Polski będzie się liczył?
Aborcja. Metsola wstrzymuje się lub głosuje przeciw
Metsola pochodzi bowiem z kraju, który zalegalizował rozwody dopiero po referendum z 2011 r., po czym szybko wprowadził małżeństwa jednopłciowe z prawem do adopcji, a jednocześnie trwa przy najsurowszym prawie aborcyjnym w Europie. Przerwanie ciąży jest zakazane (tylko w przypadku bezpośredniego zagrożenia dla matki lekarz może powołać się na przepisy o doraźnym ratowaniu życia) i żadna z głównych maltańskich partii nie podważa tego porządku (w sondażach popiera go większość obywateli).
Metsola konsekwentnie wstrzymuje się lub głosuje przeciw rezolucjom PE na temat aborcji czy zdrowia reprodukcyjnego, w tym dotyczących zaostrzenia reguł w Polsce po wyroku TK Julii Przyłębskiej. Przysporzyło jej to teraz problemów. Zwłaszcza we Francji przypominano pierwszą kobietę wybraną w 1979 r. na przewodniczącą europarlamentu, czyli Simone Veil, która jako minister zdrowia wypromowała Loi Veil – legalizację aborcji w swoim kraju.
Metsola obiecała, że jako przewodnicząca PE będzie w kwestiach zdrowia reprodukcyjnego reprezentować stanowisko większości. To o tyle łatwiejsze, że decyzje europarlamentu w tej sprawie mają charakter odezw i rekomendacji, a w sensie prawnym reguły są zastrzeżone jako uprawnienia poszczególnych państw. Zresztą w przypadku samej Malty podkreślono to w specjalnej deklaracji o aborcji przed referendum o przystąpieniu kraju do UE w 2014 r. (był w tej samej grupie co Polska).
Czytaj też: PiS i Fidesz, dwa bratanki
Metsola. Pierwsza kobieta z Malty w PE
Jako europosłanka Metsola kategorycznie wzywała do dymisji centrolewicowego premiera Josepha Muscata oskarżanego o korupcję i przyzwolenie na mafijne układy w świecie maltańskiej polityki. Ostentacyjnie nie podała mu ręki podczas wizyty delegacji PE w 2019 r. Za twarde stanowisko wobec maltańskiej ośmiornicy chwaliła ją rodzina Daphne Caruany Galizii, dziennikarki śledczej zamordowanej w 2017 r. Muscat podał się do dymisji pod koniec 2019 r. po demonstracjach m.in. przeciw rażącym zaniedbaniom władzy przy ściganiu winnych śmierci Galizii.
Metsola, matka czwórki chłopców, których wychowuje ze swym fińskim mężem, jest mocno związana z bańką brukselską. Po studiach na Malcie skończyła kolegium europejskie w Brugii (prestiżową szkołę eurokratów), a w latach 2004–12 pracowała w przedstawicielstwie Malty przy UE. Potem zatrudniono ją w gronie doradców Catherine Ashton, ówczesnej szefowej unijnej dyplomacji, a w 2013 r. weszła do PE jako pierwsza kobieta z Malty w tej izbie.
Czytaj też: Rząd PiS odmawia Unii i stawia na konfrontację
Kandydat PiS się wycofał
Jej wygrana stała się niemal pewna już w poniedziałek wieczorem po formalnym potwierdzeniu – na kolejne dwa i pół roku – koalicji frakcji EPL, centrolewicy (m.in. niemieccy socjaldemokracji, polska Nowa Lewica) i klubu Odnowić Europę (m.in. Polska 2050).
Rywalkami Metsoli były we wtorek dwie kobiety: zielona Szwedka Alice Kunkhe i mocno lewicowa Hiszpanka Sira Rego. W ostatniej chwili wycofał się pisowski kandydat Kosma Złotowski. Nie miał szans, ale ta decyzja ułatwiła wybór Metsoli już w pierwszej rundzie głosowań. Według nieoficjalnych informacji konserwatystom obiecano w zamian posadę jednego z 14 wiceprzewodniczących PE (teraz nie mają przedstawiciela na tym stanowisku). EPL na funkcję wiceprzewodniczącej proponuje Ewę Kopacz.
Czytaj też: Bruksela bierze się za TK Julii Przyłębskiej