Pierwszym punktem porządku dziennego posiedzenia Biura Politycznego KC PZPR, które odbyło się 7 marca 1989 r., niemal dokładnie w 36 rocznicę śmierci jednego z największych tyranów w dziejach ludzkości, było omówienie dokumentu „Propozycje w sprawie likwidacji pozostałości stalinizmu w Polsce”. Wybór daty dyskusji nad tym dokumentem nie był związany z wcześniejszą o dwa dni rocznicą, zaś zarówno tekst jak i moment były fragmentem długiego ciągu wydarzeń, które ostatecznie doprowadziły do załamania się systemu komunistycznego: 7 marca przypadał dokładnie w połowie obrad Okrągłego Stołu. Nie będzie chyba zbytnim uproszczeniem stwierdzenie, iż decydując się na likwidację pozostałości stalinizmu komuniści skazywali system na klęskę, jako że owe pozostałości wciąż były jego istotnymi elementami nośnymi, a ich lepiszczem była ideologia, z której wyrósł stalinizm.
Stalinizm można określić jako system oparty na upaństwowieniu gospodarki i rozciągnięciu – przy użyciu przemocy – kontroli państwa nad całym życiem społecznym (w najszerszym tego słowa znaczeniu) oraz na przejęciu omnipotentnego państwa w monopolistyczne władanie przez – scentralizowaną, zhierarchizowaną, opartą na zasadzie wodzowskiej – partię komunistyczną, która legitymizowała się wizją światowej rewolucji i spełnienia utopii. System ten, zarówno w swym oryginalnym sowieckim wydaniu jak i później, powstawał w trakcie ewolucji: w pierwszym przypadku wynikało to z faktu, iż nie był konceptem gotowym do użycia w momencie zdobycia władzy przez bolszewików; w pozostałych – gdyż stopniowość działań osłabiała opór przed jego wprowadzeniem lub też wynikała z układu sił na świecie.