Pułapka wyboru

Stany Zjednoczone chcą, by Europa w ramach NATO zwiększyła swój udział w obronie kontynentu i wzmocniła swą obronną tożsamość. Waszyngton obawia się jednak, że powstanie odrębnych od NATO i autonomicznych europejskich sił obronnych może prowadzić siłą rzeczy do ograniczenia wpływów i obecności wojskowej USA.

Obrona blokiem

Polskie środowisko polityczno-obronne wciąż trapią wątpliwości dotyczące zasad, charakteru, sił, miejsca i czasu włączenia się struktur NATO w ewentualną obronę naszego kraju. Doświadczenia z operacji Sojuszu na Bałkanach w pewnym sensie nawet je dodatkowo pogłębiły.

Tuba tygrysa

Jamie Shea, rzecznik NATO w Brukseli

NATO spółka akcyjna

Przez wiele dziesięcioleci siły zbrojne były wzorem sprawnego zarządzania. Struktury wielkich korporacji przypominały hierarchiczny ustrój armii. W latach dziewięćdziesiątych model ten całkowicie się załamał. Oficerowie sił zbrojnych państw NATO wysyłani są do uczelni cywilnych na obowiązkowe studia w dziedzinie zarządzania, by dowiedzieć się, jak z każdego dolara zainwestowanego w wojsko wydobyć maksymalny efekt. Armia bowiem ma funkcjonować jak nowoczesne przedsiębiorstwo.

NATO nam przyszło

Do NATO w Szczecinie jedzie się po nowym asfalcie, trasę wskazują tabliczki z napisami Baltic Barracks. Taksówkarze twierdzą, że to najlepsza droga w mieście. Za Koszarami Bałtyckimi, w których rozkwaterował się duńsko-niemiecko-polski Wielonarodowy Korpus Północno-Wschodni, droga wygląda już jak w Układzie Warszawskim: nierówny bruk uzupełniony asfaltowymi łatami.

Zapalny implant

Pośpieszny i pomyślny rajd rosyjskich komandosów na lotnisko w Prisztinie był klasyczną zagrywką Moskwy w starym stylu: najpierw chwycić samemu, a potem - negocjować. Waszyngton bagatelizuje incydent, jakiś modus vivendi z Moskwą się znajdzie. Ale Europejczycy, zwłaszcza ci z Europy Środkowej, są wyraźnie zaniepokojeni. Tymczasem w Kosowie rozpoczyna się nowa wojna propagandowa wokół masowych grobów i zbrodni wojennych.

Zwycięstwo jak klęska

"Właśnie poleciłem generałowi Wesleyowi Clarkowi (dowódcy Sojuszu w Europie), by przerwał operacje lotnicze NATO przeciwko Jugosławii" - tym komunikatem Javier Solana, sekretarz generalny NATO, oznajmił 10 czerwca o zakończeniu prawie 80 dni bombardowań. Była to pierwsza w historii "wojna o prawa człowieka". Zwycięstwo w takiej wojnie, opowiedziane w szczegółach, niewiele różni się od klęski.

Bijcie szeryfa

Nawet surowi krytycy Billa Clintona w USA chylą przed nim kapelusza - dał w końcu nauczkę łamiącemu prawa człowieka Slobodanowi i to bez straty jednego amerykańskiego żołnierza. Pochwały te wszakże w dużej mierze wyrażają po prostu ulgę z niespełnienia się niedawnych obaw. Było już tak źle, że wydawało się, iż będzie jeszcze gorzej: wojna potrwa długo, przekształci się w drugi Wietnam albo zakończy zgniłym kompromisem ośmieszającym NATO.

Wojny po wojnie

Wydawało się już, że osiągnięcie pokoju w Kosowie jest kwestią dni. Ale nawet wymuszenie rozejmu nie oznacza ani pokoju, ani stabilizacji. Jak będzie wyglądał protektorat NATO nad Kosowem? Pomysłów jest wiele, ale każdy otwiera nowe pole konfliktu, a może nawet prowadzi do kolejnej wojny.

Czołgi na komputery

W naszym przystosowaniu technicznym do wymogów NATO uzbrojenie nie jest sprawą najważniejszą. Bruksela przykłada większą wagę do wyposażenia nowych członków Sojuszu w zgodne ze standardami Paktu systemy łączności i informatyki niż do kupowania przez nich nowych samolotów, dział i karabinów.