1. Jarosław Gowin złoży zeznania przed komisją śledczą ds. wyborów kopertowych
Komisja śledcza została powołana przez Sejm do „zbadania i oceny legalności, prawidłowości oraz celowości działań podjętych w celu przygotowania i przeprowadzenia” wyborów prezydenckich w maju 2020 r. Rząd PiS ze względu na pandemię koronawirusa (ale przede wszystkim spadające sondaże) chciał przeprowadzić głosowanie korespondencyjne. Wybory się nie odbyły, a kosztowały budżet państwa 70 mln zł. Pakiety wyborcze zostały wydrukowane i przekazane Poczcie Polskiej. Dziś resort zapewnia, że wszystkie zniszczono, a dane obywateli nie zostały wykorzystane.
Zgodnie z decyzją sejmowej komisji śledczej z 22 grudnia 2023 r. na świadków zostaną wezwani m.in. były wicepremier Jarosław Gowin, była marszałek Sejmu Elżbieta Witek, były premier Mateusz Morawiecki, były szef resortu aktywów państwowych Jacek Sasin, były szef KPRM Michał Dworczyk i prezes PiS Jarosław Kaczyński. We wtorek 9 stycznia o godz. 13 ma się rozpocząć przesłuchanie Jarosława Gowina. Porozumienie Gowina w 2020 r. ostatecznie zagłosowało przeciw organizacji wyborów korespondencyjnych (podobnie Senat), a drogi rządzących koalicjantów wówczas się rozeszły.
„Jarosław Gowin ma we wtorek przynieść polityczną petardę, żeby nie użyć słowa »bombę«. Z tego, co wiem, to były wicepremier przygotowuje się na to już od dłuższego czasu. Niewykluczone, że przyniesie ze sobą na komisję mocną opowieść o najważniejszych politykach PiS” – mówi w rozmowie z „Super Expressem” jeden z członków komisji.
PiS mają reprezentować w komisji Waldemar Buda, Przemysław Czarnek, Paweł Jabłoński i Mariusz Krystian, KO – Magdalena Filiks, Dariusz Joński i Jacek Karnowski, PSL – Agnieszka Maria Kłopotek, Lewicę – Anita Kucharska-Dziedzic, Polskę 2050 – Bartosz Romowicz, Konfederację – Witold Tumanowicz. Dariusz Joński będzie przewodniczył pracom komisji. Jego zastępcami zostali Jacek Karnowski, Bartosz Romowicz i Waldemar Buda.
2. Solidarność broni „wolnych mediów” razem z PiS
PiS w czwartek 11 stycznia organizuje protest w obronie „wolnych mediów” pod Sejmem. Zagrzewał prezes Jarosław Kaczyński: „Zbliża się 11 stycznia. Odbędzie się wtedy manifestacja w obronie wolności słowa i mediów oraz demokracji – ponieważ mamy teraz z demokracją prawdziwy problem. Totalna opozycja zarzucała nam przez osiem lat, że PiS łamie prawa i demokrację – były to kłamstwa, a niestety obecnie to oni te prawa łamią, szczególnie konstytucję”.
Z frekwencją może być jednak kłopot – protesty w siedzibach TVP, PAP czy Polskiego Radia nie zgromadziły licznych zwolenników PiS. Tłumy mają więc zapewnić partyjne struktury. I „Solidarność”.
Uzgodnienia w sprawie współorganizacji manifestacji PiS przez związek zawodowy zapadły na najwyższym szczeblu: między szefem „Solidarności” a sekretarzem generalnym PiS – wynika z maila, do którego dotarła „Polityka”. – Naszym zadaniem jest werbować „chętnych”, a koszty wyjazdu pokryje PiS – mówi szef jednej z komisji zakładowych, która odebrała taki mail. Związkowcy nie są zachwyceni, a udział w proteście „wolnych Polaków” wcale nie będzie dobrowolny.
W sobotę 13 stycznia ma się odbyć demonstracja w rocznicę zamachu na prezydenta Gdańska Pawła Adamowicza. „Chcielibyśmy, żeby pamięć o zabójstwie Pawła Adamowicza była inspiracją do przodu, a nie tylko hołdem zmarłemu prezydentowi – mówił premier Donald Tusk. – Ale przede wszystkim chcemy, żeby 13 stycznia cała Polska uwierzyła, że media publiczne mogą być od informowania, edukacji, upowszechniania wiedzy, a nie od zaszczuwania ludzi i promowania rządzących. Bój o media to bój o to, jaka będzie Polska za rok, za dwa, za pięć lat”.
3. Wąsik i Kamiński pójdą do więzienia?
Wydział wykonawczy Sądu Rejonowego Warszawa-Śródmieście w poniedziałek orzekł, że „ułaskawienie” Mariusza Kamińskiego i Macieja Wąsika z 2015 r. nie może działać, skoro nie objęło ich podwładnych (ten sam sąd posłał do więzienia dwóch podwładnych Kamińskiego i Wąsika, którzy zostali razem z nimi skazani i tak samo „ułaskawieni”). To oznacza, że w każdej chwili mogą zostać doprowadzeni do więzienia.
O sprawie polityków PiS, dawnych szefów CBA, marszałek Sejmu Szymon Hołownia rozmawiał w poniedziałek m.in. z ministrem sprawiedliwości Adamem Bodnarem. Spotkał się też z prezydentem Andrzejem Dudą na jego wniosek. „Była to dokładna realizacja prerogatywy prezydenckiej” – ocenił Duda swój akt łaski. Jak wyjaśnił, nie ma żadnych wątpliwości, że Kamiński i Wąsik mają mandaty poselskie. To właśnie zakomunikował marszałkowi Hołowni i zaproponował, by „dla uniknięcia niepokojów po prostu uznać dzisiaj, że to ułaskawienie z 2015 r. było skuteczne”. Hołownia jednak „pozostał przy swoim stanowisku”. Formalnie musi czekać na ocenę Sądu Najwyższego, czy słusznie wygasił obydwa mandaty. Ta decyzja zapadnie najpewniej w środę 10 stycznia.
4. Wojna Izraela z Hamasem rozlewa się w regionie
W wojnę na Bliskim Wschodzie coraz wyraźniej angażuje się Iran, choć nie bezpośrednio, a wspierając m.in. Hezbollah działający na terenie Libanu. 1 stycznia agencja informacyjna Tasnim poinformowała, że statek irańskiej marynarki wojennej wpłynął na wody cieśniny Bab al-Mandab, ważnej dla światowego handlu morskiego – oficjalnie w celach patrolowych. Ali Akbar Ahmadian, szef irańskiej Najwyższej Rady Bezpieczeństwa, spotkał się jednak w tym samym czasie z przywództwem Hutich, chwaląc ich za postawę solidarności z Palestyną. Huti to jemeńskie bojówki, które już w listopadzie atakowały powiązane z Izraelem statki handlowe na Morzu Czerwonym i w Zatoce Adeńskiej.
„New York Times” z kolei donosi, że program nuklearny Iranu w ostatnim czasie znacząco przyspieszył, a reżim byłby w stanie wyprodukować teraz nawet trzy bomby atomowe. Zachodni liderzy próbują zapobiec eskalacji, choć na razie ich apele są lekceważone. Z szefem irańskiej dyplomacji Hosseinem Amir-Abdollahianem spotkali się m.in. minister spraw zagranicznych Francji Catherine Colonna i jej brytyjski odpowiednik David Cameron. Na Bliskim Wschodzie z kolejną misją dyplomatyczną przebywa amerykański sekretarz stanu Antony Blinken. Na razie te starania nie przynoszą efektów.
5. „Gazeta Wyborcza” przeprasza za tekst Marcina Kąckiego
Reporter Marcin Kącki został zawieszony w obowiązkach, a jego głośny tekst pt. „Moje dziennikarstwo – alkohol, nieudane terapie, kobiety źle kochane, zaniedbane córki i strach przed świtem” zniknął z serwisu „Gazety Wyborczej”. Autor opowiedział w artykule m.in. o swoich nałogach i nadużyciach, jakich dopuszczał się względem kobiet. Po publikacji tekstu na Facebooku ukazał się wpis dziennikarki „Newsweeka” Karoliny Rogaskiej, która opisała szczegóły relacji z Marcinem Kąckim. Skargę na autora złożyła w grudniu w Polskiej Szkole Reportażu, gdzie wykładał, stąd przypuszczenie, że tekst miał charakter działania wyprzedzającego. Polska Szkoła Reportażu zerwała z Kąckim współpracę.
„W niedzielę zawiesiliśmy Marcina Kąckiego i odsunęliśmy go od pracy z autorami. Nadużył zaufania redakcji, zatajając przed nami fakt, że przed publikacją tekstu Polska Szkoła Reportażu, gdzie wykładał, zawiesiła go w obowiązkach w związku z oskarżeniem złożonym przez Karolinę Rogaską. Tym samym jego »spowiedź« mogła mieć drugie dno – wyprzedzające usprawiedliwienie własnych postępków”, czytamy w oświadczeniu „Gazety Wyborczej”. Redakcja przeprosiła czytelniczki i czytelników. Poinformowała też, że w sprawie toczy się nadal wewnętrzne postępowanie.
Na Polityka.pl tekst Marcina Kąckiego i jego okoliczności komentują Martyna Bunda („Nic o nas bez nas”), Agata Passent („Byron reportażu i inne typy”) oraz Ewa Siedlecka („Spowiedź kochanka marnotrawnego”).