Miotła Sienkiewicza. Żaryn i Gawin odwołani, ale to dopiero początek trudnej batalii

12 kwietnia 2024

Jan Żaryn Maciek Jaźwiecki / Agencja Wyborcza.pl

Odwoływanie pisowskich szefów placówek kulturalnych i edukacyjnych nie jest łatwe. Batalia, którą musi stoczyć Bartłomiej Sienkiewicz, to przede wszystkim walka z narcystyczno-szowinistycznym załganiem historii.

Prof. Jan Żaryn, jeden z mentorów Jarosława Kaczyńskiego i PiS, powołany przez byłą władzę na stanowisko dyrektora Instytutu Dziedzictwa Myśli Narodowej im. Romana Dmowskiego i Ignacego Paderewskiego, został właśnie odwołany ze swojej funkcji decyzją ministra kultury Bartłomieja Sienkiewicza. Już sama nazwa instytucji wskazuje na jej cel, czyli propagowanie nacjonalizmu – można by więc uważać bezwarunkowego nacjonalistę Żaryna za jak najbardziej odpowiednią osobę na to stanowisko. Tyle że w demokratycznym państwie prawa rząd nie finansuje nacjonalistycznej propagandy, pozostawiając to ultraprawicowym stowarzyszeniom, partiom i fundacjom. Nowe kierownictwo IDMN oznacza po prostu początek procesu transformacji tej instytucji w taki sposób, aby jej działalność wpisywała się w zapisaną w konstytucji aksjologię polskiego państwa, niemającą nic wspólnego z szowinistyczną „polityką historyczną”.

Jako dyrektor pisowskiego ośrodka propagandy historycznej Żaryn wsławił się masywnym finansowaniem organizacji, które nazwać prawicowymi można by chyba tylko na użytek pogadanki w przedszkolu: Marsz Niepodległości, Straż Narodowa, Młodzież Wszechpolska, Fundacja Rodziny Witaszków (związana z Ordo Iuris). Jak przekazał minister Sienkiewicz, łącznie w ciągu trzech lat tego rodzaju ekstremistyczne podmioty otrzymały za sprawą prof. Żaryna 74 mln zł, z czego 40 mln na nieruchomości.

„Wersal” i miliony tylko dla swoich

To kwoty porażające. A jeszcze bardziej poraża buta urzędnika państwowego, który tak oto zareagował na swoje odwołanie: „Zostałem odwołany z funkcji dyrektora IDMN. Dziedzictwo Chrześcijańsko-Narodowe zostało w uzasadnieniu przezwane nacjonalistycznym.

Jan Hartman

Filozof i publicysta, rocznik 1967, z pochodzenia wrocławianin, absolwent KUL, w latach 1990–2018 mieszkał w Krakowie, a obecnie w Warszawie. Jest profesorem filozofii na UJ (na Wydziale Nauk o Zdrowiu). Napisał ponad dwadzieścia książek z różnych dziedzin filozofii oraz podręczników. Zajmuje się metafilozofią, filozofią polityki, etyką i bioetyką. Od wielu lat uprawia publicystykę i komentuje wydarzenia polityczne. Oprócz „Polityki” współpracował lub współpracuje z kilkunastoma tytułami, m.in. „Przeglądem Politycznym”, „Gazetą Wyborczą”, „Tygodnikiem Powszechnym”, „Przekrojem”, „NIE”. W 2002 r. otrzymał nagrodę premiera za rozprawę habilitacyjną, a w 2009 nagrodę Grand Press w kategorii publicystyka.

Liberał o nachyleniu socjaldemokratycznym. Natura dość łagodna i koncyliacyjna, jakkolwiek ze skłonnościami neurotycznymi i upodobaniem do ironii. Może dlatego uchodzi za radykała, wszelako niesłusznie. W stanie wojennym tzw. wyrostek – rozrzucał ulotki itp. Potem uprawiał taternictwo i nadal lubi góry. Sporo politykował. Był członkiem Unii Wolności, blisko współpracował z SLD, a w latach 2012–14 współtworzył Twój Ruch. Założył i przez 25 lat prowadził czasopismo filozoficzne UJ „Principia”. Ma córkę Zofię. Więcej informacji o sobie (i nie tylko) zawarł w książce „Spowiedź antychrysta”.