Awantura z Kamińskim. Kto był inwigilowany Pegasusem? 5 tematów, o których warto dziś wiedzieć
Adam Bodnar przekaże informacje o inwigilacji Pegasusem
Rozpoczyna się trzydniowe posiedzenie Sejmu. Na godz. 15 w środę w programie obrad przewidziano wystąpienie ministra sprawiedliwości, prokuratora generalnego Adama Bodnara na temat kontroli operacyjnej prowadzonej przez poszczególne służby, w tym inwigilacji przy użyciu programu Pegasus. Ze sprawozdania ze stosowania kontroli operacyjnych za miniony rok, które minister zgodnie z publicznymi zapowiedziami rozszerzył o dane dotyczące użycia Pegasusa od 2017 r., a które przekazał parlamentowi w minionym tygodniu, wynika, że od 2017 do 2022 r. „kontrola operacyjna urządzenia końcowego” objęła 578 osób, w tym aż 162 w 2021 r. Narzędzie deszyfrujące komunikatory internetowe pod koniec 2017 r. kupiło CBA, ale używały go także inne służby: policja, ABW i SKW.
Awantura na przesłuchaniu Mariusza Kamińskiego
Przed sejmową komisją śledczą ds. wyborów korespondencyjnych zeznawał we wtorek b. szef MSWiA Mariusz Kamiński. Nie obyło się bez emocji. Najpierw Kamiński przedstawił się jako poseł, co wzbudziło sprzeciw szefa komisji Dariusza Jońskiego. Następnie zapytany przez Jońskiego o to, czy na jednym ze spotkań poświęconych organizacji wyborów prezydenckich w 2020 r. był trzeźwy, Kamiński nazwał przewodniczącego świnią i wyszedł z sali. Joński swoimi pytaniami odniósł się do wcześniejszych zeznań b. posła Porozumienia Michała Wypija. Opisane przez niego zachowanie Kamińskiego wobec posłów zgłaszających wątpliwości co możliwości zorganizowania wyborów kopertowych, „wpadanie w furię” i „w takie emocje”, jest w przypadku koordynatora służb specjalnych po prostu trudne do wyobrażenia – uzasadniał Joński. „Sposób, w jaki sformułował pan pytanie, świadczy... ” – próbował odpowiedzieć Kamiński, a ponaglony przez Jońskiego skwitował: „Jest pan świnią”, po czym opuścił salę.
Przesłuchanie zostało wznowione po krótkiej przerwie. „To, co się tu działo, to obrażanie świadka, ciągłe insynuacje, ciągłe wygłaszanie spiczy politycznych – to jest niedopuszczalne” – komentował działanie komisji Kamiński, a swoje wyjście z przesłuchania nazwał „formą protestu”. Wypijowi zarzucił „kompletne kłamstwo” i zagroził konsekwencjami prawnymi.
Kamiński pytany był przede wszystkim o umowę MSWiA z Polską Wytwórnią Papierów Wartościowych w sprawie organizacji wyborów korespondencyjnych. Zeznał, że choć jako szef MSWiA zamierzał na polecenie premiera umowę z PWPW podpisać, nie zrobił tego, bo nie znał kosztów organizacji wyborów. Wystawił PWPW natomiast rodzaj promesy, gwarantujący jej odzyskanie nakładów poniesionych na przygotowanie wyborów.
Czytaj także: Kamiński wykrył aferę wizową. Co wynika z jego przesłuchania przed komisją wizową?
Sunak i Stoltenberg w Warszawie
Przed lipcowym szczytem NATO w Waszyngtonie Polskę odwiedzili sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg oraz premier Wielkiej Brytanii Rishi Sunak. Wraz z premierem Donaldem Tuskiem i szefem MON, wicepremierem Władysławem Kosiniakiem-Kamyszem odwiedzili żołnierzy 1. Warszawskiej Brygady Pancernej im. gen. Tadeusza Kościuszki w Warszawie Wesołej.
Premier Sunak ogłosił, że Wielka Brytania do 2030 r. zwiększy wydatki na obronność do poziomu 2,5 proc. PKB, a już teraz przeznaczy na pomoc militarną dla Ukrainy pół miliarda funtów. Choć sondaże przedwyborcze wskazują, że konserwatyści utracą władzę w nadchodzących wyborach parlamentarnych na Wyspach, „obietnica Sunaka może przetrwać po objęciu władzy przez Partię Pracy, bo jej lider Keir Starmer już wcześniej zapowiadał, że zgodzi się na zwiększenie wydatków obronnych, o ile pozwoli na to stan finansów publicznych” – komentuje na naszych łamach Adam Szostkiewicz.
Amerykański Senat przyjął ustawę o pomocy Ukrainie
We wtorek wieczorem Senat USA przegłosował wart 95 mld dol. pakiet pomocowy dla Ukrainy, Izraela i Tajwanu, ustawę ma podpisać niezwłocznie prezydent Joe Biden – jak zapowiedział, zrobi to już w środę, by dostawy tak potrzebnej amerykańskiej broni ruszyły na Ukrainę jeszcze w tym tygodniu.
Przegłosowanie ustawy – senatorowie przyjęli ją większością głosów (79:18) – kończy ponadpółroczny spór o pomoc dla Ukrainy. Impas w Kongresie przełamał republikański spiker Izby Reprezentantów Mike Johnson, który wbrew swojej partii podzielił pakiet na cztery części, a do Senatu wysłał go jako całość.
Przyjęty minionej nocy pakiet zapewnia ponad 60 mld dol. pomocy wojskowej dla Ukrainy, 26 mld dol. na uzbrojenie dla Izraela i pomoc humanitarną dla Palestyńczyków, 8 mld dol. na zakup broni dla Tajwanu i wzmocnienie bezpieczeństwa w regionie. Czwarta część pakietu obejmuje inicjatywy związane z bezpieczeństwem narodowym, to m.in. szereg uprawnień do nałożenia dodatkowych sankcji na Iran i Rosję, a także przepisy upoważniające prezydenta do konfiskaty zamrożonych rosyjskich aktywów (o wartości 5–8 mld dol.) i przekazania ich na pomoc Ukrainie. W tej części ustawy znalazł się też zapis zmuszający firmę ByteDance, chińskiego właściciela TikToka, do sprzedaży aplikacji w ciągu 12 miesięcy – w przeciwnym razie aplikacja ma zniknąć ze sklepów.
Jest raport Amnesty International na temat łamania praw człowieka
Amnesty International opublikowało swój coroczny raport na temat stanu przestrzegania praw człowieka w 155 krajach. W edycji poświęconej 2023 r. organizacja szczególną uwagę zwróciła na zagrożenia związane z użyciem nowych technologii, przede wszystkim sztucznej inteligencji. Jest także część poświęcona Polsce.
Jak wskazuje Amnesty International, nowe technologie pozwalają na skuteczniejsze szerzenie dezinformacji, rasizmu i ograniczanie wolności słowa, w 2023 r. przyczyniły się do manipulacji informacjami na temat konfliktów zbrojnych w Etiopii, Izraelu i Strefie Gazy, Birmie i Sudanie, znaczącego wzrostu szkodliwych treści, pogróżek i podżegań wobec społeczności palestyńskiej oraz izraelskiej, wzrostu przestępstw na tle antysemickim i antymuzułmańskim. Organizacja podkreśliła także, że prawa człowieka łamane są na skutek coraz powszechniejszego wykorzystywania programów szpiegujących (takich jak Pegasus) i technologii rozpoznawania twarzy (np. do nadzorowania uczestników protestów publicznych, wydarzeń sportowych, migrantów i uchodźców), w tym m.in. przez policję w Czechach i Włoszech oraz wojsko izraelskie na terenie Strefy Gazy.
Raport przedstawił przykłady łamania międzynarodowego prawa humanitarnego przez Rosję w wojnie z Ukrainą (m.in. ataki na ludność cywilną i infrastrukturę energetyczną, torturowanie, niszczenie środowiska naturalnego) i siły izraelskie w Strefie Gazy (bombardowania obozów uchodźców, domów, szpitali, szkół ONZ i kluczowej infrastruktury). Zwrócił uwagę na celowe lokowanie dostępu do pomocy humanitarnej i przymusowe przesiedlenia, które dotknęły 83 proc. (1,9 mln) Palestyńczyków zamieszkałych w regionie.
W rozdziale poświęconym Polsce skupiono się na istotnym ograniczeniu prawa aborcyjnego i naruszeniach praw uchodźców i migrantów przekraczających granicę z Białorusią. Amnesty International przypomniało incydent ze zgaszeniem przez posła Grzegorza Brauna świecznika chanukowego w Sejmie, ale także odwołanie zarządów mediów publicznych pod koniec roku.