Niemcy od zarania są potęgą w dziedzinie motoryzacji, a popularność logotypów producentów z tamtych stron tylko to potwierdza. Przybliżmy krótko tę opowieść. Praźródeł automobilizmu należy co prawda szukać we Francji, potem w Austrii. Tyle że Siegfried Marcus był Niemcem żydowskiego pochodzenia, który szmat czasu spędził w Wiedniu. Jego konstrukcję z lat 1864–65 uważa się za jeden z pierwszych czterech samochodów z silnikiem spalinowym. W 1885 r. Niemiec Carl Benz skonstruował zaś trzykołowy pojazd z silnikiem spalinowym i elektrycznym zapłonem. Rozwijał prędkość 16 km/h i jest uznawany za pierwszy samochód.
Kilkanaście lat wcześniej, w 1872 r., Gottlieb Daimler, także Niemiec, został dyrektorem wydziału produkcyjnego w fabryce silników spalinowych. Niedługo później dołączył do niego konstruktor Wilhelm Maybach. W 1882 r. obaj pokłócili się z właścicielem firmy, odeszli i założyli własną. Rok później opatentowali pierwszy silnik z leżącym cylindrem. A potem zbudowali silnik z cylindrem w pionie. W 1885 r. z sukcesem zastosowali go w dwukołowym pojeździe uznawanym za protoplastę motocykla i opatentowali rok później. W 1926 r. firma połączyła się z Benzem – powstał Daimler-Benz.
Czytaj też: Niemieckie inwestycje motoryzacyjne w Polsce
„Bez gwiazdy nie ma jazdy”
Z kolei kupiec i przedsiębiorca Emil Jellinek był entuzjastą postępu technicznego, zwłaszcza aut. W 1897 r. kupił swojego pierwszego daimlera, a z czasem stał się hurtownikiem tej marki. Trzy lata później zamówił szybkie, lekkie i bezpieczne auto. Miało dostać imię jego córki – Mercedes. Pierwszy taki pojazd powstał w 1901 r., a rok później to już była cała osobna marka.
Firmę Gottlieba przejęli zaś synowie, którzy szukali dla niej jakiegoś wyróżnika. Przypomnieli sobie gwiazdę, którą ojciec naszkicował nad rysunkiem rodzinnego domu. Obrazek wysłał do żony jako pocztówkę z przepowiednią, że gwiazda pewnego dnia nad nimi wzejdzie. Zarząd spółki zgłosił ją jako swój znak towarowy w 1909 r. Zastrzeżono gwiazdę trój- i czteroramienną, tyle że tej drugiej się nie używa. Logo miało symbolizować obecność na lądzie, w powietrzu i wodzie.
Czytaj też: Ciężkie czasy dla producentów samochodów
Cztery koła Audi
Największą rolę w historii Audi, innego niemieckiego giganta, odegrał z kolei August Horch. Po studiach technicznych pracował przez trzy lata na stanowisku asystenta kierownika w Zakładach Silników Karola Benza. W 1904 r. założył w Zwickau własną firmę – Horch Werke. Wkrótce skonfliktował się ze sponsorami, bo dążył do wprowadzenia nowych rozwiązań technicznych wymagających znacznych nakładów finansowych. Opuścił przedsiębiorstwo i stworzył nowe: Zakłady Samochodowe August Horch.
W Zwickau działały więc dwa koncerny z „Horch” w nazwie, co prowadziło do licznych pomyłek. Sąd prawo do posługiwania się nazwą przyznał... konkurentom Augusta. Ale nie złamał się, tylko przetłumaczył swoje nazwisko na łacinę. „Horchen” po niemiecku znaczy „słuchaj”, po łacinie – „audio”. Tak w 1910 r. powstało Audi Automobilwerke. Koła w jego logotypie symbolizują cztery przedsiębiorstwa: DKW, Audi, Horch i Wanderer, na początku XX w. najbardziej znane w branży.
W obliczu kryzysu gospodarczego w 1932 r. firmy połączyły się w jedną, tworząc Auto Union, drugą pod względem wielkości w Niemczech. W 1945 r. administracja radzieckich sił okupacyjnych zadecydowała o jej likwidacji. Ale pięć lat później dzięki staraniom zarządu i pracowników odrodziła się w Igolstadt w Niemczech Zachodnich. Logo prezentowało już same koła z nazwą firmy.
W 1965 r. wszystkie udziały w przedsiębiorstwie miał Volkswagen. Odtąd każdy samochód produkowany w fabrykach dawnego Auto Union nosi nazwę Audi, a jego symbol znany dziś powstał w 1985 r.
Czytaj też: Czy niemiecki rynek produkcji aut się załamie?
Herby Porsche i jego Volkswagen
Kolejnym wielkim konstruktorem samochodów z Niemiec był Ferdinand Porsche. Firmę założył w 1931 r., ale logo powstało dopiero w latach 50. Nie ma pewności, kto je stworzył, za to znana jest jego geneza. Znak z biegnącym koniem w centrum został zapożyczony z herbu miasta Stuttgart, gdzie mieści się przedsiębiorstwo. Większa tarcza z rogami jelenia i czarno-czerwonymi pasami została zaś wzięta z godła Wirtembergii, którego Stuttgart jest stolicą.
Historia Volkswagena rozpoczęła się z kolei 17 stycznia 1934 r., gdy Porsche przedstawił rządowi III Rzeszy projekt samochodu dla mas, czyli volkswagena od „volk” – naród i „wagen” – auto. Wkrótce Porsche i RDA (Niemieckie Stowarzyszenie Przemysłu Samochodowego) podpisały umowę, co pozwoliło wyprodukować prototyp w 10 miesięcy. Tak narodził się samochód zwany potocznie z ang. beetle, czyli żukiem, a u nas garbusem.
Nie wiadomo, kto wymyślił logo Volkswagena. Zaczęto go używać w 1937 r. Porsche poprosił wtedy dwóch projektantów o stworzenie emblematu marki. W pierwotnej wersji dwie pierwsze litery zostały wpisane w niepełne, oddające ruch koło przypominające krzyż lub... swastykę. Po wojnie logo uproszczono, ograniczając się do liter „v” i „w” wpisanych w okrąg. Takie jest do dziś, tylko czarny kolor zastąpiono niebieskim.
Czytaj też: Garbus odjechał w przeszłość
Piorun Opla i śmigło BMW
Adam Opel nie zapisał się w dziejach motoryzacji tak samo jak wyżej opisani, czyli jako konstruktor. Był biznesmenem, który w 1862 r. założył fabrykę produkującą maszyny do szycia, a potem przebranżowił się na rowery. Pierwszego opla zbudowano dopiero w 1899 r. Na początku lat 20. koncern był w Niemczech pierwszym producentem samochodów, który wprowadził masową linię montażową.
W latach 30. sporą popularnością cieszyła się ciężarówka Blitz, czyli „błyskawica”. Stąd w logotypie pełna nazwa „Opel Blitz” ułożona w kształt pioruna, który w 1964 r. wyparł sterowca.
BMW to znacznie młodszy krewniak opla. Jego założyciele zaczynali w lotnictwie, do czego nawiązywało drugie słowo w nazwie: Bayerische Flugzeugwerke AG. Nazwa BMW jest nieco starsza, jej korzenie sięgają 1913 r.
Do jednego z trzech założycieli BMW należała firma Rapp Motorenwerke (zmieniła nazwę na BMW w 1917 r.). Po I wojnie światowej firma kontynuowała działalność, produkując już nie tylko silniki dla lotnictwa, ale i motocyklowe oraz sprzęt rolniczy. W 1923 r. wyprodukowała pierwszy motocykl. Pięć lat później przejęła inne przedsiębiorstwo i weszła na rynek samochodowy.
Po drugiej wojnie BMW nie zajmowało się już lotnictwem, ale wirujące śmigło w logo nawiązuje do tych korzeni. Biało-niebieska szachownica odnosi się zaś do flagi Bawarii. To zmodyfikowana w 1918 r. wersja logo Rapp Motorenwerke, przedstawiająca okrąg z nazwą firmy i konikiem szachowym w środku. Logotyp pojawił się najpierw na motorze, a potem na aucie z 1932 r.
Obecna modyfikacja logo BMW to naturalny proces – każdy znak firmowy jest co jakiś czas odświeżany w ramach tzw. rebrandingu. Jak wyjaśnił prezes firmy odpowiedzialny za takie działania, BMW musi dostosować się do młodego pokolenia klientów żyjącego w cyfrowym świecie. Odświeżone logo ma zachęcić do ponownego odkrycia marki z jej historią i produktami.
Niemcy zaciekle walczą z autami innych producentów, ale niewielu z nich ma tak rozpoznawalne znaki firmowe jak auta made in Germany. Nieprawda? To jak wygląda logo Hondy, Hyundaia czy Chevroleta?
Niżej podpisany od zawsze jeździ oplami
Czytaj też: Załamanie w przemyśle samochodowym