Elektronowy sierżant

W kilka miesięcy po przyznaniu Nagrody Nobla z dziedziny chemii za „przewodzące elektryczność plastyki”, „Nature” – najbardziej prestiżowy periodyk naukowy, opublikował artykuł informujący o kolejnym przełomowym odkryciu. Naukowcy pracujący w Laboratoriach Bella zdołali uzyskać efekt nadprzewodnictwa w polimerze (polimery są głównymi składnikami tworzyw sztucznych, czyli plastyków). Ważną rolę w tym odkryciu, które w przyszłości może w rewolucyjny sposób zmienić wiele działów techniki, odegrał Christian Kloc, uczony polskiego pochodzenia.

Podglądanie materii

Rozmowa z prof. Bogumiłem Jeziorskim, chemikiem

Plastykowy drut

Chemicy stworzyli wokół nas plastykowy świat. Przeciętny Polak budząc się rano w ciepłym, dzięki plastykowej izolacji, mieszkanku wyskakuje spod plastykowej kołderki nie zawierającej alergenów i bierze prysznic w plastykowej wannie, do której woda dostarczana jest plastykowymi rurami. Następnie myje zęby plastykową szczoteczką, szczególnie zwracając uwagę na plastykowe plomby. W tym czasie w plastykowym dzbanku gotuje się woda do porannej kawy. Co jeszcze można zrobić z plastyku?

Utracone szlachectwo

Gazy szlachetne ze swej natury nie chcą się łączyć z innymi substancjami, więc chemicy nie ustają w wysiłkach, by je do tego zmusić. Jeszcze w latach 60. otrzymano związki zawierające ksenon, krypton i radon, teraz zaś doniesiono, że i argon – najbardziej rozpowszechniony gaz szlachetny – może trwale połączyć się z fluorem i wodorem. Już tylko dwa pierwiastki – neon i hel – potrafią zachować splendid isolation.

Chemia jest muzyką

Rozmowa z profesorem Jeanem-Marie Lehnem, twórcą chemii supramolekularnej, laureatem Nagrody Nobla

Inżynierowie molekuł

Śledząc w mediach rozwój nauki można odnieść wrażenie, że przełom XX i XXI wieku został zdominowany przez biologię molekularną i teleinformatykę – najbardziej spektakularnym dowodem jest zakończenie projektu poznania genomu ludzkiego. Zachodzące w tych dziedzinach zmiany określane są jako rewolucyjne, a ich znaczenie porównuje się do skutków rewolucji przemysłowej sprzed dwóch stuleci. Tymczasem równie przełomowe prace trwają w laboratoriach chemików.

Wyspa stabilności

W ostatnich dniach układ okresowy wzbogacił się o dwa nowe, sztuczne pierwiastki. Zajęły pozycje oznaczone liczbami 116 i 118. Dzieła stworzenia dokonali uczeni z kalifornijskiego Lawrence Livermore National Laboratory. Sukces zawdzięczają w dużej mierze teoretycznym badaniom przeprowadzonym przez polskiego fizyka Roberta Smolańczuka z Instytutu Problemów Jądrowych im. Andrzeja Sołtana w Warszawie. W eksperymencie uczestniczył również inny polski fizyk Władysław Świątecki.

Golem współczesny

Legenda głosi, że rabi Jehuda Loew ben Becalel wiedział, jak z piachu ulepić żywą istotę. Tak powstał Golem, homunkulus straszący mieszkańców szesnastowiecznej, magicznej Pragi. Legendą nie są badania, jakie prowadzi się we współczesnych laboratoriach. Ich stawką jest wyjaśnienie istoty zjawiska życia i przekroczenie w probówce magicznej granicy między nieożywionym a żywym.