Petr Uhl nie żyje. Przyjaciel Polaków z sercem po lewej stronie

Był jednym z sygnatariuszy Karty 77. W jego praskim mieszkaniu powstała Solidarność Polsko-Czechosłowacka. A po 1989 r. tworzył czeski urząd rzecznika praw obywatelskich. Petr Uhl zmarł 1 grudnia – od lat walczył z chorobą nowotworową. Miał 80 lat.

Danuta Kuroń uważa, że Petr Uhl był dla Czechosłowacji kimś takim jak Jacek Kuroń dla Polski. Tych dwóch dysydentów poznało się w górach na granicy jeszcze w latach 70., ale już w połowie lat 60. połączył ich „List otwarty do członków partii”, który Uhl przetłumaczył na język czeski.

– Jacek i Karol Modzelewski krytykę systemu komunistycznego napisali z pozycji wewnętrznej, a więc dla systemu szczególnie niebezpiecznej. Petr zaś list nie tylko przetłumaczył, ale i opublikował w wydaniu powielaczowym – opowiada Danuta Kuroń i przypomina, że ruch młodych rewizjonistów przeszedł wtedy przez cały świat, nie tylko Europę, bo „List…” trafił też na Kubę czy do Turcji.

Opozycja polska z czechosłowacką

Kuroń i Modzelewski zostali skazani za „nawoływanie do obalenia przemocą ustroju politycznego”, który nazwali biurokracją partyjną. Pierwszy na trzy lata, drugi na trzy i pół. Trzy lata później w Czechosłowacji wybuchła Praska Wiosna – zbuntowali się rewizjoniści na czele z I sekretarzem Komunistycznej Partii Czechosłowacji Alexandrem Dubčekiem. Po zdławieniu buntu z pomocą wojsk Układu Warszawskiego Petr Uhl stworzył z grupą przyjaciół Ruch Młodzieży Rewolucyjnej. Miejsce znaleźli tu ludzie, którzy inwazję na Czechosłowację uznali za złamanie wszelkich reguł, odebranie wolności i prawa do krytyki systemu komunistycznego.