Recenzja książki: Pico Iyer, "Otwarta droga. Globalna podróż XIV Dalajlamy"

Mamy rok obfity w książki o Tybecie i XIV Dalajlamie. Niedawno ukazała się znakomita „Opowieść o Tybecie” Thomasa Lairda, teraz „Otwarta droga” Pico Iyera. Podobnie jak Laird, któremu zresztą Iyer oddaje sprawiedliwość, autor „Otwartej drogi” nie jest tybetologiem, lecz korespondentem prasowym i pisarzem podróżnikiem. Obaj wielokrotnie spotykali się i rozmawiali z Dalajlamą, obaj w Indiach Północnych, u stóp Himalajów, gdzie swą siedzibę na uchodźstwie ma Tanizn Gjaco, XIV Dalajlama i jego rząd, czują się jak u siebie, bo spędzili tam lata. Opowieść Iyera różni się jednak diametralnie od książki Lairda, której narratorem jest przede wszystkim Dalajlama.

Narratorem „Otwartej drogi” jest zdecydowanie Iyer. To on prowadzi nas przez swój esej pewnie i samowładnie. Może nawet zbyt pewnie, bo jego eseistyczne refleksje czasem oddalają czytelnika od głównego bohatera „Otwartej drogi”, którym jest Dalajlama. A przecież autor, Amerykanin z indyjskimi korzeniami, absolwent renomowanych zachodnich uczelni, który ostatecznie wybrał na miejsce stałego pobytu Japonię, skąd pochodzi jego życiowa partnerka, ma o Dalajlamie wiele do opowiedzenia.

Poczynając od interesujących mało znanych szczegółów, po przekonujące opisy owego globalnego buddyjskiego mnicha – jego osobowości, ewolucji poglądów, osobistej historii przywództwa. Iyer potrafił swą opowieść o Dalajlamie jako mnichu, filozofie i polityku spleść ze świeżymi uwagami o buddyzmie, choć nie jest buddystą. Należy do autorów zafascynowanych, lecz nie bezkrytycznych, i w tym siła tej książki.

Pico Iyer, Otwarta droga. Globalna podróż XIV Dalajlamy, przeł. J. Halbersztat, ushuaia.pl, Warszawa 2008, s. 280 

• Kup książkę w merlin.pl