Krytycy nie szczędzą jej pochwał. „Najbardziej doniosły głos sztuki w Polsce” – uzasadnia nominację Alek Hudzik. „To był jej rok, chociaż ten sukces ma bardzo gorzki smak” – dodaje Jakub Banasiak. W środowisku współczesnej sztuki była znana już wcześniej dzięki pracom lub śmiałym działaniom artystycznym podejmującym ważne problemy społeczne. Kwestii imigrantów poświęcony był projekt, w którym proponowała wprowadzenie do języka pojęć „nowak” i „nowaczka” które zastąpiłyby termin „uchodźca”.
O społecznej sytuacji kobiet widzianej przez pryzmat konkursów piękności mówił jej film „Miss Polonia”, w którym wcieliła się w rolę kandydatki do tytułu najpiękniejszej dziewczyny. Zaś kwestii pedofilii w Kościele poświęciła głośną akcję podczas Światowych Dni Młodzieży w Krakowie w 2016 r., na których pojawiła się z transparentem „Papa, call me!” i dopisanym numerem swego telefonu.
Jednak szerszą rozpoznawalność przyniósł jej dopiero samotny i emocjonalnie przejmujący performance w proteście przeciwko represjom Łukaszenki wobec własnego narodu „Minuta krzyku dla Białorusi”, o którym Hudzik napisał, że jest „ponadnarodowy i ponadkulturowy”. Następnie zaś był „Dekolt dla Białorusi” będący dodatkowo reakcją na seksistowskie na nią ataki polskiej prawicy. „Postawa, twórczość i gesty artystki daleko wykraczają poza sztukę pojmowaną jako ekskluzywna rozrywka, rynkowa gra czy ornament życia zbiorowego” – tłumaczy jej fenomen Stach Szabłowski. Artystka bowiem naturalnie łączy sztukę ze społecznym aktywizmem, wyrazisty gest z obudowującą go szerszą metaforą.
Jana Shostak ma 28 lat. Urodziła się w Grodnie, ale od 17. roku życia mieszka w Polsce. Studia licencjackie ukończyła na ASP w Krakowie, magisterskie – przygotowując dyplom u dawnego laureata Paszportów POLITYKI Mirosława Bałki – na ASP w Warszawie, gdzie obecnie mieszka i pracuje. Równocześnie podjęła studia doktoranckie na Uniwersytecie Artystycznym w Poznaniu.
***
Oni nominowali:
Jakub Banasiak („Magazyn SZUM”), Dobromiła Błaszczyk (Contemporary Lynx), Alek Hudzik („Newsweek”), Rafał Kamecki (Artinfo.pl), Piotr Kosiewski („Tygodnik Powszechny”), Piotr Policht (Culture.pl), Piotr Rypson (krytyk niezależny), Karol Sienkiewicz („Gazeta Wyborcza”), Stach Szabłowski (Dwutygodnik.com), Anna Theiss (krytyczka niezależna).
***
Ponadto zgłoszeni zostali:
Tomasz Armada, Dobrawa Borkała, Przemek Branas, Mateusz Choróbski, Jakub Gliński, Zuza Golińska, Veronika Hapchenko, Daniel Kotowski, Piotr Łakomy, Dominika Olszowy, Karol Palczak, Agnieszka Polska, Ala Savashevich, Agata Słowak, Karolina Wojtas, Paweł Ponury Żukowski.
Partnerem kategorii jest Miasto Sopot