Wobec wyzwań przed jakimi stają Polacy i polska gospodarka, mając na uwadze wysoce negatywne skutki tzw. powszechnych wakacji kredytowych, sektor bankowy apeluje do przedstawicieli wszystkich ugrupowań politycznych, reprezentujących wszystkie szczeble władzy państwowej, o niepodejmowanie działań osłabiających zdolność sektora bankowego do wspierania polskiej przedsiębiorczości i ich klientów oraz jednostek samorządu terytorialnego.
Pomimo zwrócenia się przez komisję senacką o wypracowanie rozwiązania, które nie będzie niesprawiedliwe i proinflacyjne, ustawa nie została w tym zakresie zmieniona i wciąż budzi niepokój oraz niesie ryzyka dla stabilności finansowej.
Dlatego apelujemy do rządzących o poszukiwanie rozwiązań, które:
– ograniczą pomoc jedynie do osób w trudnej sytuacji finansowej – ponieważ zgodnie z publiczną zapowiedzią Prezesa Rady Ministrów wakacje kredytowe miały być ograniczone do kredytobiorców mających trudność w spięciu budżetów domowych, zostały zaś uchwalone przez Sejm jako rozwiązanie powszechne, dostępne dla wszystkich kredytobiorców;
– powstrzymają niesprawiedliwość społeczną - ponieważ według obecnego kształtu ustawy z rozwiązań pomocowych mogłyby skorzystać osoby, które wcale nie potrzebują wsparcia w spłacie kredytu hipotecznego, a koszt finansowania tej pomocy zostałby w całości przeniesiony na deponentów i innych klientów banków;
– pozwolą walczyć z inflacją – ponieważ rozwiązania procedowane w Parlamencie są sprzeczne z antyinflacyjną polityką Narodowego Banku Polskiego, zmierzającą m.in. do ograniczenia ilości pieniądza w gospodarce;
– nie będą podważać stabilności i wiarygodności polskiego systemu bankowego - ponieważ wakacje kredytowe w obecnym kształcie będą oznaczać niespotykane do tej pory obciążenie sektora bankowego, szacowane przez NBP nawet na 20 mld zł, co wepchnie niektóre banki w bardzo złą kondycję i uniemożliwi sektorowi dalsze finansowanie polskiej gospodarki.
Apel znajduje głębokie uzasadnienie w nastrojach społecznych. Jak wynika z badań opinii publicznej, aż 66% Polaków popiera wprowadzenie kryterium dochodowego w ustawie o wakacjach kredytowych, aby pomocy udzielić wyłącznie osobom w trudnej sytuacji. Z kolei 57% respondentów obawia się, że wakacje kredytowe zwiększą inflację1.
Istniejące formy wsparcia kredytobiorców
Sektor bankowy dysponuje pakietem rozwiązań, które w sposób skuteczny wspierają kredytobiorców znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej. Podstawowym instrumentem pomocy jest Fundusz Wsparcia Kredytobiorców, skierowany do kredytobiorców mających realne trudności w spłacie kredytu hipotecznego. Sektor bankowy niezmiennie deklaruje dalszą gotowość do usprawniania tego instrumentu, mając jednocześnie nadzieję na powstrzymanie przez rządzących rozwiązań społecznie niesprawiedliwych i krzywdzących dla sektora bankowego, jak i całej polskiej gospodarki.
Możliwe jest również korzystanie z innych rozwiązań przewidzianych m.in. w Prawie Bankowym a dotyczących np. zmiany określonych w umowie warunków lub terminów spłaty kredytu. Jest to instrument dostępny dla kredytobiorców, których ocena sytuacji finansowej lub gospodarczej faktycznie wskazuje na konieczność wprowadzenia ulgi w spłacie zobowiązań.
1 Badanie Minds&Roses, przeprowadzone na zlecenie Warszawskiego Instytutu Bankowości, na reprezentatywnej próbie N=1000 mieszkańców Polski w wieku 15 lat i więcej w dniach 30.05-06.06.2022.