Najnowszy raport World Economic Forum (WEF) pokazuje, że utrata bioróżnorodności to jedno z najpoważniejszych zagrożeń następnej dekady. Według ekspertów WEF obecne tempo wymierania gatunków jest dziesiątki do setek razy wyższe niż średnia z ostatnich 10 mln lat.
Wyniki analizy przeprowadzonej przez Międzyrządową Platformę Naukowo-Polityczną ds. Różnorodności Biologicznej i Usług Ekosystemowych (IPBES) wskazują, że za ponad 90 proc. utraty bioróżnorodności odpowiada 5 czynników bezpośrednio związanych z działalnością człowieka:
• zmiana użytkowania gruntów i mórz, obejmująca przekształcenie, modyfikację i stopniową degradację naturalnych ekosystemów
• bezpośrednia nadmierna eksploatacja zasobów naturalnych
• zmiana klimatu, która pośrednio, poprzez degradację ekosystemów i gatunków, zwiększa presję na bioróżnorodność. Efekty te są widoczne w rosnącym zakwaszeniu i pustynnieniu oceanów, topnieniu lodowców oraz występowaniu katastrofalnych zdarzeń pogodowych
• zanieczyszczenie gleby, wody i powietrza, które może zaszkodzić funkcjonowaniu ekosystemów, zmieniając skład gleby (składniki odżywcze, kwasowość i poziom tlenu), wód gruntowych i oceanów
• rozprzestrzenianie się gatunków inwazyjnych (roślin, zwierząt lub innych organizmów), które wkraczają w alternatywne siedliska i mogą zdestabilizować całe ekosystemy.
Ostatecznie za te pięć czynników odpowiadają m.in. niezrównoważona produkcja i konsumpcja, dynamika wzrostu populacji, zmiany w handlu, niedostateczne tempo rozwoju technologii wspierających zrównoważony rozwój oraz istniejące modele zarządzania.
Najnowsze wydanie Nature Living Planet Report wskazuje zmianę użytkowania gruntów jako największe, aktualne zagrożenie dla natury. Jeśli jednak nie uda się ograniczyć globalnego ocieplenia do 1,5°C, zmiana klimatu prawdopodobnie stanie się dominującą przyczyną utraty bioróżnorodności w nadchodzących dziesięcioleciach.