Recentralizacja państwa postępuje

W 2014 r. poziom samodzielności samorządu w Polsce był wysoki. Ale dramatycznie spada. O przyczynach Krzysztof Izdebski rozmawia z dr hab. Martą Lackowską i dr. hab. Dawidem Sześciłą.

. Dla porównania, Indeks Samorządności dla 2014 r. wynosił 73,6. O samorządności samorządów Krzysztof Izdebski rozmawia z dr hab. Martą Lackowską i dr. hab. Dawidem Sześciłą, współautorami raportu.

Nadużycia władzy. Czy państwo jest odporne?

Na ile kluczowe instytucje polskiego państwa – rząd i służba cywilna, Sejm i Senat, sądownictwo, prokuratura – oraz obywatele i organizacje społeczne potrafią zapobiegać i przeciwdziałać nadużyciom i korupcji?

Krzysztof Izdebski rozmawia z dr. hab. Grzegorzem Makowskim, ekspertem forum Idei Fundacji Batorego oraz współautorem raportu „Ocena odporności państwa na nadużycia władzy. Edycja 2023”.

Te wybory na pewno nie będą równe

Krzysztof Izdebski rozmawia z prof. Magdaleną Musiał-Karg z Zakładu Systemów Politycznych na Wydziale Nauk Politycznych i Dziennikarstwa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz prezeską Polskiego Towarzystwa Nauk Politycznych.

Równość szans? Wyzwania wyborcze w Polsce i za granicą

Krzysztof Izdebski rozmawia z dr Darią Paprocką, współpracowniczką European Centre for Electoral Support, OBWE oraz Rady Europy.

Bezprawne połączenie. Referendum migracyjne i wybory parlamentarne

Dlaczego połączenie referendum w sprawie migrantów z wyborami parlamentarnymi nie jest zgodne z obowiązującym prawem, łamie ciszę legislacyjną i jest ingerencją w proces wyborczy?

Jakie konsekwencje dla finansowania kampanii wyborczej miałoby połączenie referendum z wyborami parlamentarnymi? Rozmowa Krzysztofa Izdebskiego z dr. hab. Krzysztofem Urbaniakiem, profesorem Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, członkiem Zespołu Ekspertów Wyborczych Fundacji im. Stefana Batorego.

Nowa ustawa. Kaganiec na szkoły niepubliczne

Czego naprawdę potrzebuje polska edukacja? Rozmowa Krzysztofa Izdebskiego z dr Igą Kazimierczyk, prezeską Fundacji Przestrzeń dla Edukacji, aktywistką ruchu Obywatele dla Edukacji i jedną z liderek kampanii #WolnaSzkoła.

Co to jest ludobójstwo?

Rozmowa Krzysztofa Izdebskiego z Konstantym Gebertem, autorem książki „Ostateczne rozwiązania. Ludobójcy i ich dzieło” oraz laureatem Nagrody im. Marcina Króla za najlepszą opublikowaną w 2022 roku polską książkę z dziedziny historii idei i badań nad przyszłością, filozofii oraz myśli społecznej i politycznej, refleksji nad cywilizacją i kulturą.

Czy samorząd traci swoją samorządność?

Jak wyglądają kompetencje samorządów? Na ile finanse lokalne są oddane do dyspozycji autonomicznej samorządu, a na ile są „pieniędzmi znaczonymi”? I jak realnie wykonywane są zadania samorządu?

Samodzielność kompetencyjna gmin spadła w okresie 2014–21. Odbyło się to głównie metodą małych kroków, pozbawiających gminy fragmentów decyzyjności. Rozmowa Krzysztofa Izdebskiego z dr hab. Martą Lackowską, współautorką Indeksu Samorządności 2023.

Referendum lokalne a aktywność obywatelska

Dziś rozmawiamy m.in. o tym, czy referenda lokalne to właściwy instrument do włączenia mieszkańców w procesy decyzyjne.

wpływu na lokalne sprawy rozmawiają Krzysztof Izdebski i dr Katarzyna Dzieniszewska-Naroska z Wydziału Administracji i Nauk Społecznych Politechniki Warszawskiej.

Marcin Matczak: Nie cieszę się z klinczu w Trybunale

O skutkach klinczu, zakończonej kadencji Julii Przyłębskiej oraz o obywatelskim projekcie ustawy o TK Krzysztof Izdebski rozmawia z Marcinem Matczakiem, członkiem Zespołu Ekspertów Prawnych Fundacji Batorego.

PiS zmienia kodeks wyborczy w oderwaniu od realnych problemów

Proponowane zmiany, jak przekonują autorzy projektu, mają zapewniać jak najwyższy poziom frekwencji wyborczej w nadchodzących wyborach. Dlaczego eksperci oceniają ten projekt negatywnie?

dotyczące liczenia głosów mogą podważać wiarę w uczciwość i zaufanie do procesu wyborczego? Rozmowa Krzysztofa Izdebskiego z dr. hab. Krzysztofem Urbaniakiem, współautorem opinii o projekcie ustawy.

Ameryka po wyborach. Jakie lekcje dla Polski?

Jakie tematy były kluczowe w kampanii wyborczej w wyborach do Kongresu? Czy Donald Trump, który zapowiedział swój start w wyborach prezydenckich w 2024 r., ma jeszcze szanse na powrót do Białego Domu?

Czy w Partii Republikańskiej szykują się przetasowania? Co wybory oznaczają dla Polski i Europy w kontekście rosyjskiej agresji na Ukrainę? A także o polaryzacji w USA oraz lekcjach dla Polski – rozmawia Krzysztof Izdebski z Łukaszem Pawłowskim.

Krajowy Plan Odbudowy. Jakie scenariusze dla Polski?

Czy poza problemami z przestrzeganiem praworządności są inne kwestie, które stoją na przeszkodzie, aby do Polski popłynęło 35,4 mld euro? Na czym polegają kamienie milowe opisane w KPO?

Minister ds. europejskich Szymon Szynkowski vel Sęk kontynuuje rozmowy w Brukseli, by odblokować pieniądze. Jakie są scenariusze losów KPO dla Polski? Rozmowa Krzysztofa Izdebskiego z europosłem Janem Olbrychtem.

Kiedy powinny odbyć się wybory samorządowe?

Czy istnieją okoliczności, które uzasadniają przesunięcie wyborów samorządowych z jesieni 2023 r. na wiosnę 2024? Rozmowa Krzysztofa Izdebskiego z dr. hab. Adamem Gendźwiłłem.

Jak samorząd może współpracować z organizacjami pozarządowymi

Lublin wydaje się modelowym miastem, jeśli chodzi o współpracę między władzami samorządowymi a organizacjami pozarządowymi. Współpraca ta szczególnie się zacieśniła po rosyjskiej agresji na Ukrainę 24 lutego.

Jakie są bariery takiej współpracy i jak je przezwyciężono? Jak wygląda wzajemne postrzeganie się organizacji pozarządowych oraz samorządu? Czego miasto się może nauczyć od organizacji, a czego organizacje ze współpracy z władzami? Rozmowa Krzysztofa Izdebskiego, eksperta forumIdei, z Anną Dąbrowską, prezeską Homo Faber, oraz Krzysztofem Stanowskim, dyrektorem Centrum Współpracy Międzynarodowej Urzędu Miasta Lublin.

Gra w bierki. Prof. Łętowska o tym, jak naprawić funkcjonowanie TK

Mamy nienormalną sytuację, w której Trybunał Konstytucyjny wyszedł z roli kontrolera ustaw i przekształcił się w coś w rodzaju zamrażarki, kolejny instrument służący osiąganiu celów politycznych – mówi prof. Ewa Łętowska.

Prof. Ewa Łętowska w rozmowie z Krzysztofem Izdebskim ocenia opracowany przez Zespół Ekspertów Prawnych Fundacji im. Stefana Batorego projekt ustawy o Trybunale Konstytucyjnym oraz projekt ustawy wprowadzającej ustawę o TK.

Czy potrzebujemy nowych praw w Karcie Praw Podstawowych?

Czy potrzebujemy prawa do prawdy? Jak wzmocnić ochronę naszych praw w kontekście zmian klimatycznych i technologicznych?

Izdebskiego z ambasadorami tej inicjatywy w Polsce: dr Małgorzatą Bonikowską, prezeską Centrum Stosunków Międzynarodowych, oraz byłym Rzecznikiem Praw Obywatelskich prof. Adamem Bodnarem, dziekanem Wydziału Prawa Uniwersytetu SWPS w Warszawie.