Rachunek za Nobla

Czterech radnych głosowało przeciw przyznaniu honorowego obywatelstwa Budapesztu Imre Kerteszowi, pierwszemu węgierskiemu pisarzowi, który otrzymał literacką Nagrodę Nobla. Nagrodzenie powieści Kertesza „Los utracony” przedstawiającej Holocaust węgierskich Żydów zaogniło utajone dotąd podziały.

Gabinety pełne agentów

Na Węgrzech ruszyła lawina lustracji. Od przeszło dwóch miesięcy politycy prawicowej opozycji i lewicowej koalicji rządowej oskarżają się nawzajem. Już ponad dziesięciu ministrom poprzednich gabinetów udowodniono, że byli agentami bezpieki.

Hajra na premiera!

Peter Medgyessy nie zaznał stu dni spokoju – dawanych na zadatek każdemu nowemu premierowi. Musiał się tłumaczyć, co robił w komunistycznych służbach specjalnych i dlaczego o tym wcześniej nie powiedział wyborcom. Premier przetrwał, koalicja ocalała, ale z powodu bezpardonowej gry opozycyjnego FIDESZU o żadnym spokoju nie będzie mowy.

Skręć na pole bitwy

Tym, którzy planują spędzić letni urlop za granicą, proponujemy mały przewodnik po polach bitew w Europie. Leżą one z reguły trochę w bok od tras, jakimi się poruszamy. Przewodniki kierują nas w stronę zabytków architektury, kultury lub do miejsc egzotycznych, zjawiskowych itp. Warto jednak czasem zboczyć z drogi. Wyboru dokonał wielki znawca tematu prof. Ludwik Stomma.

Schab ze wstążką

Ostatnie tygodnie upłynęły na Węgrzech pod znakiem uroczystego oddawania nowych obiektów publicznych. Po czterech latach rządów Węgierska Partia Obywatelska Fidesz, pod wodzą superenergicznego Viktora Orbana, rzuciła wszystkie siły na finisz. Ale wynik kwietniowych wyborów stoi pod wielkim znakiem zapytania.

Pamiętacie Nemeczka?

2 kwietnia 1952 r., zmarł w Nowym Jorku najbardziej znany pisarz węgierski – Ferenc Molnar. Jego dramaty były grane na wszystkich scenach świata, w tym na Broadwayu i w paryskim Odeonie, a napisana w 1907 r. powieść dla młodzieży „Chłopcy z placu Broni” pobiła wszelkie rekordy popularności.

Harce atomowe

Jest nerwowo. Polska prowadzi kłopotliwe rozmowy z Unią Europejską o przyszłych funduszach restrukturyzacyjnych i dopłatach bezpośrednich do rolnictwa, ale Czesi znaleźli się w cięższych opałach. Poszło niby o nową czeską elektrownię atomową w Temelinie, ale tak naprawdę o dużo więcej: o zadawnione czesko-austriackie pretensje i niechęci, o wzajemne zawiści i kompleksy, a wreszcie o politykę wewnętrzną, w której po jednej i po drugiej stronie granicy nie brak populistów znakomicie grających na lękach i frustracjach obywateli.

Węgry, czyli metafora

Bracia w palince

Węgierski parlament, wbrew stanowisku nie tylko Bratysławy i Bukaresztu, ale również Brukseli, niemal jednogłośnie przegłosował ustawę o specjalnym traktowaniu Węgrów będących obywatelami ościennych państw. Głównie Rumunii, Serbii, Słowacji i Ukrainy. Specjalny dowód, potwierdzający narodowość węgierską, będzie uprawniał do przekraczania granicy bez wizy. Nawet wówczas, kiedy Węgry zostaną przyjęte do Unii Europejskiej.

Węgierska żupa

To Vlado, czyli Vladimír Mecziar, ówczesny premier, a do dziś szef stworzonego przez siebie Ruchu na rzecz Demokratycznej Słowacji (HZDS), pchnął ku sobie postkomunistów i chadeków, liberałów i socjalistów, socjaldemokratów i zielonych. Słowaków i Węgrów. Nie tylko zmianą ordynacji. Zjednoczyli się przeciw jego autorytaryzmowi, przeciw nacjonalizmowi jego i jego koalicjantów, a w końcu przeciw nieprawdopodobnemu kumoterstwu, którego symbolem stało się prywatyzowanie państwowej gospodarki przez jego najbliższych przyjaciół.