Nie dotykajcie naszych blondynek

Rozmowa z dr Heleną Zymler-Svantesson, organizatorką pomocy humanitarnej i edukacji antyrasistowskiej

Czysty antysemityzm

Akcja zamalowywania antysemickich napisów na murach łódzkich kamienic spotkała się z natychmiastowym odzewem – obelżywym hasłem na domu, w którym mieszka przywódca powstania w getcie warszawskim Marek Edelman. Prokuratura łódzka zapowiedziała, iż autorzy antysemickich wybryków oraz stojące za nimi ugrupowania będą pociągnięci do odpowiedzialności karnej, jeśli tylko zostaną ujawnieni. Tymczasem naprawdę nie trzeba daleko szukać; wystarczy spacer do najbliższego kiosku z prasą, aby zobaczyć to samo co w Łodzi, tyle że podpisane imieniem i nazwiskiem.

Obcy element

W maju 1959 r. MSZ sporządziło zestawienie pracowników na placówkach zagranicznych. Żydów na tej liście zaznaczono kolorem czerwonym. Niewykluczone, że w latach sześćdziesiątych podobnych przeglądów kadr pod względem narodowościowym dokonywano również w innych resortach, a niemal na pewno w wojsku, MSW i Ministerstwie Handlu Zagranicznego.

Klimat, krajobraz, język

"Kim jestem? Polką - bo tu wyrosłam i wszystko jest tutaj moje. Żydówką - gdy przeglądam czarnosecinne teksty, sprzedawane przed kościołami". Tymi słowami rozpoczęła swój wzruszający tekst autobiograficzny (POLITYKA 3) Krystyna Zielińska. Ostatnio ogłoszono wyniki kolejnego sondażu opinii dotyczącego stosunku Polaków do różnych mniejszości i grup etnicznych. Nadal pokaźny odsetek respondentów odpowiada negatywnie na pytanie: Czy chciałbyś, żeby twoje dziecko siedziało w jednej ławce z Żydem/Murzynem/Arabem? Warto więc może podążyć śladem artykułu K. Zielińskiej i przedstawić listy, jakie otrzymała autorka.

Dolina krzyży

Kazimierz Świtoń jest skuteczny. Swoją głodówką i apelem o stawianie krzyży na żwirowisku w Oświęcimiu zahamował dialog polsko-żydowski. Nie podpisano planowanej na połowę lipca "Deklaracji Oświęcimskiej", ustalającej zasady nowoczesnego urządzenia terenu obozu zagłady. Premierowi Buzkowi nie udało się podczas jego niedawnej wizyty w Waszyngtonie przełamać impasu w tej sprawie. Kościołowi hierachicznemu akcja Świtonia zamknęła - z kilkoma wyjątkami - usta. Nawet biskup Tadeusz Pieronek uznał, że w obecnej sytuacji "jedynym rozwiązaniem jest milczenie".